Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 14-10-2019

Spoed

betekenis & definitie

De afstand, dien een schroef zou afleggen in de richting van de as, bij één omwenteling en bewogen in een vaste massa. → Schroef; Schroefdraad; Schroeflijn.

Bij de meeste metalen vliegtuigschroeven was het aanvankelijk alleen mogelijk den spoed aan den grond in te stellen; een dgl. schroef wordt een verstelbare schroef genoemd. Sinds 1932 ongeveer worden echter bestuurbare schroeven toegepast, waardoor de spoed tijdens de vlucht versteld kan worden. Men past hiertoe vsch. middelen toe, zooals: oliedruk, centrifugaalkracht, veerdruk, stuwdruk en mechanische transmissie. Bekende systemen zijn die van Hamilton Standard, Ratier, Smith, enz. Door wijziging van den spoed wordt in de verschillende vliegtoestanden een beter rendement bereikt. Om steeds onder alle omstandigheden het volle motorvermogen ter beschikking te hebben, wordt als laatste verbetering thans de „constant speed” schroef van Hamilton Standard ingevoerd, waarbij het motortoerental steeds een eenmaal ingestelde waarde blijft behouden en de spoed dientengevolge gedurig varieert tusschen de min. en max. afstelling. v. Lammeren.