Serologisch bloedonderzoek - Het bloed is een vloeistof van gecompliceerde samenstelling. Naast het onderzoek van de celsoorten, het kleurstofgehalte, de hoeveelheid der verschillende scheikundige bestanddeelen, zal men in sommige omstandigheden nog andere eigenschappen van het bloed hebben na te gaan.
Eenige dier eigenschappen zijn een uiting van de afweermaatregelen, die het organisme heeft getroffen tegen bepaalde infectieziekten. Zoo bezit de bloedvloeistof (serum) van personen, die aan typhus leden, de eigenschap om typhusbacillen te doen samenklonteren (agglutineeren). Op deze eigenschap berust de agglutinatiereactie op typhus volgens Widal, waarin wordt nagegaan bij welke verdunning het bloed de typhusbacillen nog doet samenklonteren. Deze reactie is voor de vaststelling van typhusgevallen van groote beteekenis.
Een dergelijke agglutinatiereactie kennen wij ook voor dysenterie, de ziekte van Weil, etc. Bij andere ziekten wordt weer langs anderen weg aangetoond, dat het lichaam stoffen heeft gevormd tegen een bepaalde soort bacteriën. Een voorbeeld hiervan is de complementbindingsreactie volgens Wassermann, voor het onderzoek op syphilis van belang. Deze reactie hangt samen met een eigenschap van het bloed om bepaalde giften te binden, wanneer de betreffende persoon de ziekte, waarin dit gif gevormd wordt, heeft doorgemaakt.
Bij een aantal ziekten gelukt het den ziekteverwekker in het bloed aan te toonen. Meestal is het daartoe noodig, dat het bloed wordt gebracht op bepaalde voedingsbodems, waarin de gezochte bacterie goed groeit. In enkele gevallen is het mogelijk bij onderzoek van het bloed den ziekteverwekker direct te vinden. Vooral bij malaria is dit van groote beteekenis, omdat hiermee in korten tijd het vaststellen van den aard der ziekte gelukt. Hierbij wordt een druppel bloed op een glaasje gebracht en met verschillende vloeistoffen gekleurd. In de roode bloedlichaampjes kan men dan den parasiet (malariaplasmodie) aantoonen en onderscheiden of men met den gewonen dan wel met den tropischen vorm van malaria te doen heeft . v. Balen.
