Galei - 1° schip, dat door riemen werd voortbewogen. Afbeeldingen van dgl. vaartuigen komen reeds voor op oude Egypt. bouwwerken, dateerend van 5000 jaren v.
Chr. Op de Middellandsche Zee waren het de Phoeniciërs en later de Grieken en Rom., die galeien bouwden en steeds meer vervolmaakten.
Het aantal riemen, oorspr. uit slechts één rij bestaande, werd door hen tot meerdere rijen opgevoerd en de g. werden naar het aantal dier rijen „biremen” en „triremen” genoemd. Op de Middellandsche Zee hebben de galeien het langst stand gehouden; ze behoorden tot 1773 nog tot de Fransche marine.
In Ned. en in het algemeen in de Noordelijke landen zijn de galeien nooit inheemsch geweest en kwamen zij alleen voor op de rivieren en meren als schepen van kleine afmetingen en telden niet meer dan totaal 32 riemen. Wel waren ook de oude „koggen” met riemen voorzien, doch deze werden vermoedelijk alleen als hulpmiddel gebruikt bij windstilte of tegenwind.
De oorzaak zal wel geweest zijn de mindere geschiktheid van de g. voor de stormachtige Noordel. zeeën en vooral ook de moeilijkheid om roeiers te krijgen, waarvoor gewoonlijk slechts slaven of lijfeigenen, krijgsgevangenen en misdadigers werden gebruikt.„Tot de galeien veroordeeld worden” was in de Romaansche landen een gewone en verschrikkelijke straf voor bepaalde groote misdrijven.
Bijvoet.
2° Gereedschap, dat door den letterzetter wordt gebruikt, om er het zetsel op te plaatsen. Het is van hout of van zink. Aan den onderkant, evenals aan de rechterzijde ervan, soms ook wel aan rechter- en linkerzijde, is een verhooging, tot steun voor het zetsel, aangebracht.
