Buste - of borstbeeld is in de beeldende kunst de menschelijke figuur, voorgesteld tot aan het middel. Het „bustum” (van „combustum”: plaats, waar het lichaam van den gestorvene verascht of begraven was) is in het Klassiek Latijn onderscheiden van het „monumentum” (dat niet alleen op de begraafplaats, doch overal elders de gedachtenis aan den gestorvene levendig kon houden).
B. in den eigenlijken zin zijn bijv. de Egyptische doodenmaskers (die op de plaats van het hoofd van den doode in het lijnwaad werden gewikkeld) en de laat-Hellenistische en vroegchristelijke mummieportretten. Een prototype van de b. in onzen zin hadden de Grieken in hun Hermen (kop op korten vierkanten zuil); het onderstel verdween in den Hellenistischen tijd en hals en schouders werden meer uitgewerkt. De meestal wassen „imagines maiorum” (portretten der voorouders), door de Romeinen in de atria hunner woningen opgesteld, kregen onder invloed der Grieksche kunst een bustevorm, welke zich in den keizertijd langzaam tot het middel en in enkele gevallen tot de armen uitbreidde. De „imagines clipeatae” (waarsch. van Punischen oorsprong) zijn b. in reliëf aangebracht op een kring-, schild- of schelpvormigen achtergrond; zij komen veel op Romeinsche en Christelijke sarcophagen voor.
In de vroeg-Christelijke kunst worden de Apostelen nog al eens in bustevorm uitgebeeld. De middeleeuwen kenden weinig b.; in de Gotiek komt een verwante voorstelling op, een soort „imago clipeata”: de persoon tot over het middel en reliëf voor een gelobde roset. De Renaissancebuste vat de Romeinsche traditie weer op, maar heeft een zeer breed horizontaal grondvlak; zeer verbreid is de „imago clipeata”. Ook de schilderkunst kiest gaarne den bustevorm.
Als reliekschrijn komt de b. van brons of edelmetaal in zwang. Bij de school van Bernini verliest de b. wederom haar breed grondvlak en zijn het de schouders, die worden uitgebouwd en zwaar gedrapeerd. In den neo-Klassicistischen tijd komt men weer tot de meer tectonische b. der Grieken. Een vaste voorstellingsformule heeft men niet: Rodin bijv. geeft b. met alleen hoofd en handen.
“Knipping.”
