Blaaspijp - 1°(ook blaasroer), primitief strijd- en jachtwapen, o.a. in Indonesië in gebruik. Het bestaat uit een hollen stok, 1—2 m lang, met aan het eene einde een mondstuk om te blazen.
Men schiet met kleine pijltjes, waarvan de punt vergiftigd is, of met leemen kogeltjes. De blaaspijp wordt vnl. gebruikt bij jacht op kleine vlugge dieren, maar ook wel in den strijd van menschen onderling.
2°Naam van een instrument, in gebruik bij het onderzoek van ertsen en metalen (goudsmeden). Het bestaat uit een ongeveer 30 cm lange koperen buis, met een mondstuk, terwijl aan het andere einde rechthoekig een tweede buisje is aangebracht, dat in een fijne opening eindigt. De top van dit buisje is soms in nikkel of platina uitgevoerd.
De b. dient om de vlam van een Bunsen-brander, spirituslamp of kaars te richten op het te onderzoeken voorwerp. In de blaaspijpanalyse gebruikt men de vlam op twee manieren, als reductie- en als oxydatievlam. De reductievlam wordt verkregen door de b. buiten de vlam te houden en te blazen, het te onderzoeken materiaal wordt in het lichtgevende gedeelte van de omgebogen vlam gehouden. Om een oxydatievlam te verkrijgen, brengt men de b. in de kern van de vlam en verkrijgt dan een blauwe vlam: het te onderzoeken voorwerp wordt vlak voor den top van deze vlam gehouden. Het materiaal wordt gewoonlijk fijn gewreven en op een stuk houtskool, soms platinablik onderzocht.
De blaaspijpanalyse is een analyse langs drogen weg. Men onderzoekt o.a. smeltbaarheid, watergehalte, of het poeder bij oxydatie eenig sublimaat geeft, of bij reductie van het met soda gemengde poeder een metaalkorreltje ontstaat. Ook reuk, ontsnappen van gassen (koolzuur), magnetisch worden, kleuren van de vlam. Soms ontstaan karakteristiek gekleurde smelten, bijv. de boraxparel. Met deze gegevens en aanvullende reacties langs natten weg zijn de meeste mineralen en ertsen vlug te determineeren.
Lit.: Lewis, Determinative Mineralogy; PlattnerRichter, Probierkunst mit dem Lötrohr, bearbeitet von Kolbeck (Leipzig 1897).
Jong.