Augsburg - hoofdstad van het regeeringsdistrict Zwaben in Beieren. Aan den N. rand van het Lechveld en aan de samenvloeiing van Lech en Wertach. 498 m boven zee; 175.000 inw., 78% Kath.
Oude hoofdstad (Augusta Vindelicorum) van de Romeinsche provincie Rhaetia, daarna bisschopsstad en vrije rijksstad; kwam in 1806 aan Beieren. In de M.E. belangrijke stapelplaats voor waren, die van Venetië over den Fernpas naar A. kwamen. Door dezen handel wist de stad onmetelijke rijkdommen te verwerven (Welser, Fugger) en was in de M.E. tot in de 17e eeuw een middelpunt van kunsten en wetenschap (Hans Holbein, * 1497; Elias Holl, * 1573; Peutinger, * 1465). Thans nog textielindustrie in de voorsteden.
A. had een Christelijke gemeente vóór Constantijn; S. Bonifacius stelde het bisdom onder Mainz; kard. Otto Truchsess von Waldburg (1543—’73) leidde de Restauratie; 1817 kwam het onder München en Freising. Lips/Th. Heyman.
Van den ouden bloei getuigen nog de vlg. bezienswaardigheden: de Gotische dom, uit het einde der 10e eeuw. Als zuilenbasilica gebouwd, werd in het verloop der 14e en 15e eeuw vergroot en geheel in Gotischen trant vernieuwd (laatste groote restauratie 1925). Hij bevat de oudste gebrandschilderde ramen van Duitschland (2e helft der 11e eeuw, 5 profetengestalten); levendige en vrij-realistische portaalsculpturen; een bronzen deur (uit deelen van twee vroegere, waarsch. 11e eeuwsche deuren samengesteld) met scheppingsverhaal, gelijkenissen en allegorische dieren; altaarstukken van Holbein den Ouderen. Verder de Gotische Ulrichskirche (86 m hooge toren, einde 15e eeuw), de laat-Gotische Prot. Annakirche, de vroeger Gotische, doch in Baroktrant gerestaureerde Kath.
Kreuzkirche, en de moderne (1927) St. Antoniuskirche. Verder het stadhuis (1615-’20, bouwm. Elias Holl), de Perlach toren, het Fuggerhaus (1512-’15) met daaraan verbonden Museum, en in de oude stad het 1519 door Jacob Fugger gestichte woningencomplex: de Fuggerei.
Knipping.
