Katholicisme encyclopedie

Prof. dr. J.C. Groot (1955)

Gepubliceerd op 02-01-2020

VAGEVUUR

betekenis & definitie

is volgens het concilie van Trente de plaats, waar de zielen der rechtvaardigen die nog slechts tijdelijke straffen moeten uitboeten in het hiernamaals, gezuiverd worden om tot de gelukzalige Godschouwing te worden toegelaten. Het bestaan van zulk een zuivering is een vastgesteld geloofspunt evenals de mogelijkheid, dat die gestorvenen door de levenden krachtens de gemeenschap in Christus kunnen geholpen worden (Denz. 840. 983).

Niet vastgesteld lijkt het, dat men moet spreken van een „plaats” en ook schijnt niets gezegd over een „duur”. Dit zou dan meer een uitdrukkingswijze zijn, om vanuit onze opvattingen de geestelijke werkelijkheid enigszins te grijpen.

Wat niets afdoet aan de echtheid en de kracht van de zuivering, die vooral bestaat in een innig verlangen naar God, waarvan zij pijnlijk ervaren dat het door Hem nog niet bevredigd wordt wegens hun eigen schuld.Deze leer gaat niet uit van een onderschatting van de kracht van Christus’ Verlossingswerk, maar van de rol van de mens, die hier op aarde of in het hiernamaals in de kracht der genade naar God streeft opdat hij geheel rein zij voor Zijn oog. Reeds in de tweede eeuw zijn er sporen van deze leer, al is er aanvankelijk vooral in het Oosten een niet zo genuanceerde voorstelling. Daar zegt men, dat de zielen der overledenen in de onderwereld zijn en wachten op de komst van Christus op het einde der tijden. Zij zijn in een verschillende toestand, naarmate zij goed of slecht zijn (zie Dodenrijk).

Het O.T. spreekt over een bidden voor het heil van doden (2 Makk. 12 : 40-46) en het N.T. veronderstelt een zondenvergeving in het hiernamaals (o.a. Matth. 12 : 32). St. Paulus wijst op een herstel, dat nog nodig kan zijn, als het einde daar is (1 Kor. 3 : 11—15). A. K.