Katholicisme encyclopedie

Prof. dr. J.C. Groot (1955)

Gepubliceerd op 02-01-2020

OCCAM

betekenis & definitie

William van (ca. 1290-1350), Engels Franciscaan, studeerde te Oxford onder Duns Scotus. Een uitgewerkt filosofisch systeem heeft Occam niet gegeven, wel een kennistheorie, die zich onderscheidt van het Thomistisch realisme.

Zijn denkbeelden hebben als nominalisme of Via Moderna ingang gevonden tegenover de Thomistische Via Antiqua. Ze werd aan sommige universiteiten in de 14de eeuw toonaangevend, bijv. te Oxford; aan de universiteit van Parijs was een voortdurende strijd tussen beide „wegen” (zie ook Nominalisme).

Luther heeft in Occam een leermeester gezien, ten aanzien van zijn wijsgerig standpunt niet ten onrechte. In de strijd tussen paus Johannes XXII en koning Lodewijk van Beieren keerde Occam zich tegen de pauselijke aanspraken en verdedigde (o.m. in zijn Dialogus de Potestate) een staatsleer,waaruit de Renaissance de laatste consequenties zou ontwikkelen.