is de grondslag van de kalender der feesten, welke het eerst om een vaste afbakening en scandering der heilsperioden vroegen. Oorspronkelijk en fundamenteel is elk jaar ,,jaar des heils”.
Op velerlei wijzen kan dan ook nog tussen verschillende jaren onderling verschil worden gemaakt (zie Sabbatjaar; Heilig jaar).Naast de zon (jaar als de duur van de omloop van de aarde rond de zon) heeft ook de stand van de maan op de berekening van de jaren invloed gehad. Zo kende Israël een gebonden maanjaar, dat op maanden opgebouwd tegelijkertijd in verband met de feesten rond de oogst rekening hield met de jaargetijden en dus met de zonnestand (zie Joodse feesten). Onze kalender is op zonnejaren opgebouwd. Toch wordt het centrale feest van Pasen nog altijd mede vanuit de maanstand bepaald. Zo houdt naast de zonnesymboliek toch ook het,, mysterie der maan’ ’ nog zijn plaats in de jaarviering beide in het christelijk jaar geduid op Gods openbaring in de geschiedenis door de komst en het werk van Christus en zijn Kerk.
Typerend voor onze worsteling met de verhouding tussen het heilige en het profane is het onderscheid, dat wij kennen tussen het kerkelijk en het burgerlijk jaar. Ofschoon nog steeds herhaaldelijk samenvallend (zie bijv. Zondag; Pasen enz.), hebben zij ieder een eigen begin (zie Nieuwjaar) en een eigen rhythme. Het puur burgerlijke jaar wTerkt vervlakkend; het maakt alle tijden gelijkvormig en ordent ze naar een abstract schem.
j. w.
