('zijdɘ) v. [Mlat. saeta (serica), Chinees haar]
I. Eig. spinsel waarin de (zijde)worm zijn gedaanteverwisseling tot pop en vlinder ondergaat: spinnen; ruwe, gekookte, verwerkte, getweernde daar zal hij geen bij spinnen, niet veel mee verdienen, winnen.
II. Metn.
1. zijden draad : een streng floret-, merk-, stop-, vlokzijde.
2. weefsel daarvan vervaardigd : een stuk -; een kleed van schitterende -.
3. zijden kleed : zij was in -.
III. Metf. op zijde gelijkende stof van planten, hout enz. langs chemische weg bereid : kunstzijde.
Enc. Reeds 3000 jaar v.K. was er in China zijdekultuur. Eeuwen lang geheim gehouden, werd zij eerst ± 200 v. K. naar Korea overgebracht en van hier uit kwam zij naar Japan. In het midden der VIde eeuw
n. K. werd zij door keizer JUSTINIANUS in Byzantium ingevoerd en zo verder naar Griekenland verbreid. De kruistochten maakten ze bekend in Italië en in Frankrijk, waar zij in de xvde eeuw vooral in Lyon bloeide. Dat de natuurlijke zijde zo duur is, moet toegeschreven worden aan de tijdrovende winning ervan, die hoofdzakelijk slechts ais handenarbeid kan worden verricht. Ook heeft men zich reeds sedert de XVIIde eeuw beijverd om kunstzijde te fabriceren. Dit gelukte echter eerst goed op het einde der XIXde eeuw. Kunstzijde wordt vervaardigd uit vloeibare cellulose, die men door een kleine opening perst en dan laat stollen of op een andere wijze behandelt. Om cellulose vloeibaar te maken gebruikte men verschillende procédés o. a. het nitraatprocédé. waarbij een oplossing van cellulosenitraat in eter en alkohol wordt verkregen; het koperprocédé dat koperoxydeammoniak als oplosmiddel bezigt; het acetaatprocédé dat celluloseacetaat als eindprodukt oplevert en eindelijk het viskoseprocédé, het meest gebruikte, waarbij men, door behandeling van natroncellulose met zwavelkoolstof, een viskeuze vloeistof verkrijgt die men in een spinbad verspint. In de laatste tijd wordt kunstzijde o. a. voor kousen, ook uit dunne glasdraden vervaardigd.
