Jos Beke

"Groenewoudseweg -Van kerk tot brug en terzijde"

Gepubliceerd op 31-05-2017

De brandweer

betekenis & definitie

Op 22 sept 2016 ben ik op bezoek gegaan bij de brandweer op de Prof. Bellefroidstraat, onze medebuurtbewoners. De web-site van Nijmegen Post Centrum geeft geen informatie over de geschiedenis van de kazerne.

De kazerne is in 1978 in dient genomen. De precieze bouw-kosten zijn niet goed af te leiden uit de krantenartikelen van die tijd. Steeds wordt hierin gesproken over het gebouwen-complex van brandweer én GGD. Ik kom uit op een bedrag van rond de 25 miljoen (Gld 20 juni 1977). Zonder al te veel bezwaren is de Gemeenteraad in de voorafgaande jaren telkens akkoord gegaan met de prijsverhogingen. In 1973 werden de bouwkosten voor het totaal nog geschat op 20 miljoen.
Veel meer bezwaren tekenden de omwonenden aan. Ik beschrijf die in het hoofdstuk over de GGD. Hier wil ik alleen het bezwaar tegen het sirene-lawaai vermelden
Halfweg de jaren ’70 organiseerde de gemeente een inspraak-avond over het voornemen aan de Groenewoudseweg de brandweer en de GG&GD te huisvesten in één gebouwen-complex. Het was daar in de aula van het NSG een zeer rumoerige bijeenkomst. Op die vergadering waar zowel Galgenveld als Groenewoud voor was uitgenodigd, heerste een vechtlustige proteststemming. Een van de voornaamste bezwaren gold het te verwachten lawaai van de sirenes. Dat nooit in onze rustige buurt!
Ik herinner me nog hoe wethouder Benjamin de toezegging deed dat de uitrukkende brandweer op de hoek van de Bellefroidstraat en de Groenewoudseweg geen sirene zou gebruiken: vanuit de controlekamer zouden op dat kruispunt de verkeerslichten op rood respectievelijk groen worden gezet; geen sirene nodig. Er is woord gehouden. Naast het genoemde kruispunt kwamen er ook verkeerslichten op de hoek Bellefroidstraat-Heyendaalseweg én Kapittelweg-Heyen-daalseweg. Er zijn ook lichtbakken geplaatst met de woorden ‘brandweer’ of ‘ambulance’. De wagens konden stilletjes op weg.
Vanaf de ingebruikname van de kazerne is de brandweer en de ambulance inderdaad stilletjes uitgereden. Maar vóór het jaar 2000 waren de bakken weg en gingen de sirenes aan. Wat de wethouder toezegde was weliswaar niet tégen de wet, want uitzonderingen werden aanvankelijk ‘gedoogd’. In latere jaren heeft de Minister van Verkeer de regels weer opgepoetst: niet gedogen maar handhaven. Een uitrukkende brandweer hoefde destijds de sirene en het zwaailicht niet te gebruiken als de verkeerslichten op groen stonden Datzelfde gold voor de ambulances. Zo was het gebruik. Er zijn echter ongelukken gebeurd met andere verkeerdeelnemers die een fout maakten en door ‘rood’ reden. Omdat de sirene niet werd gebruikt werd de brandweer- c.q. ambulancechauffeur veroordeeld.
Nu moeten de wagens hun sirene aanzetten op elk kruispunt, wel of niet beveiligd met verkeerslichten. En zo merken we dagelijks dat de tijden veranderd zijn: er wordt gehandhaafd.
1980 Brandweerkazerne met slangentoren, gezien vanuit het parkDe aanleg van de busbaan in de spoorkuil heeft het aantal rijbewegingen over onze straat verminderd. Naar het centrum kiest men voor de busbaan. Ook het personeel van de blusboot (gelegerd in deze kazerne) rijdt de via de busbaan naar de haven.
Een paar keer per dag/nacht horen we een zoemer. Alarm. Prio 1, zoals de brandweer dat noemt: binnen 8 minuten dient men op de plaats van de brand te zijn. Bij prio 2 en 3 is minder haast geboden, geen zoemer.
Op het kazerneterrein staat een grote toren: de slangentoren. Oorspronkelijk werden daarin de slangen van voornamelijk vlas gedroogd, uiteraard ná te zijn gewassen. Sinds de slangen van kunststof zijn vervaardigd is de toren voor het drogen overbodig geworden, men kan de slangen nat opruimen. De toren wordt nu nog gebuikt voor oefening. Daarom dat je soms een hoogwerker ziet staan bij de toren als je door het parkje wandelt.
De werknemers van de brandweer zijn mede-buurtbewoners, meer dan ik dacht. In de dienst van 24 uur slaapt men op de kazerne. En dan wekelijks 2 á 3x, samen dus een halve week ongeveer. Ik heb gezegd dat hierin een reden ligt hen om de twee jaar uit te nodigen voor de buurtborrel. Ik begreep dat het woord ‘borrel’ de meeste aantrekkingskracht uitoefende.

< >