Pelgrimeren is in alle rust zich met anderen naar een vaste plek met een religieuze, culturele of persoonlijke betekenis begeven.
Pelgrimeren is vertrekken naar, gaan en aankomen bij een gemeenschappelijke bestemming. Bij voorkeur te voet opdat ook lichamelijke inspanningen worden gedeeld. Het is een oeroud fenomeen. Eeuwen geleden pelgrimeerden men bijvoorbeeld naar grafheuvels.
Het motief om te pelgrimeren was godsdienstig. Meer hedendaags zijn de motieven meer seculier & profaan. Godsdienstig zijn de bedevaartgangers naar Lourdes. Meer seculier zijn de oud-strijders op weg naar hun vroegere slagveld (bijvoorbeeld de Anzac-dag in Turkije).
Individueel ‘boetvaardig’ pelgrimeren vanwege klimaatverandering naar bijvoorbeeld Santiago de Compostella is een trans-individuele en dus gedeelde praktijk binnen de anonimiteit van iets collectiefs. Maandelijks het graf van iemand bezoeken is een vorm van individueel pelgrimeren. Zelfs de individuele gang naar het academisch ziekenhuis voor controle kan als pelgrimage-achtig worden beleefd (patiënt = pelgrim, spreekkamer = pelgrimsoord, dokter = priester, zuster = tempeldienaar, anamnese & uitkleden = confessies).
Vooral godsdienstige pelgrimages (= bedevaarten) veranderen. Gelovigheid en toerisme convergeren, spiritualiteit en lichamelijke sportbeoefening vloeien in elkaar over. Mirakelzucht zorgt voor nieuwe heilige grotten. Van recente datum is de zogenoemde leunstoelpelgrimage via internet. De kijker wordt geïnitieerd in beloofde geheimen en na afloop zit je nog steeds thuis op de bank. Van een lichamelijke inspanning is nauwelijks nog sprake.
De betekenisgeving aan pelgrimages is weliswaar veranderd. Maar nog steeds is het een ritueel van lichamelijkheid plus bezinning. Wat de motieven ook zijn, het gaat om je rustig voortbewegen over een bestaande route op weg naar een vaste plek.
