In een seculiere samenleving hebben religies geen overwegende invloed. Omdat mensen voor hun zingeving zich toenemend op het aardse richten in plaats van op een bovennatuurlijke wereld lijken de goden in een geseculariseerde wereld zich terug te trekken.
De betekenis van seculier zit vooral in de mate van secularisatie. Zo kan de scheiding van kerk en staat ver gaan (laïcité in Frankrijk) maar dat geldt lang niet voor alle landen op de wereld. Ook op individueel niveau zijn er talrijke nuances. Seculier betekent dan vaak wereldlijk, niet-kerkelijk of God en hogere machten achter de voordeur en privé.
Op drie niveaus vindt het proces plaats waarbij religies en godsdiensten uit het publieke domein verdwijnen. Door secularisering op macroniveau neemt de staat taken van kerken en godsdienstige instituties over. Daardoor ontstaat een functionele differentiëring van taken (onderwijs, zorg, rechtspraak, politiek, kunst). Op mesoniveau neemt de godsdienstige basis van bijvoorbeeld een ziekenhuis af. En kerken lopen leeg. Op het derde en laagste niveau, op microniveau shoppen individuen tussen diverse levensstijlen en zij wegen spiritualiteit en levensovertuigingen tegen elkaar af.
Secularisme is de stellige overtuiging dat religie en godsdienst geen invloed mogen uitoefenen op de maatschappij. Een secularist staat onverschillig of tolerant ten opzichte van geloofsovertuigingen van anderen. Een militante secularist verzet zich actief tegen religie en godsdienst.
Tegenover religie en geloof wordt soms De Seculariteit geplaatst. Door het gebruik van het zelfstandig naamwoord Seculariteit dreigen nuanceringen van seculiere werkelijkheden en religieuze verbeeldingen te verdwijnen. Immers een veganist zou zich een seculiere gelovige kunnen noemen.
Tenslotte de Secularisatie These. De vooronderstelling was dat modernisering religies obsoleet zou maken. Dat blijkt een mythe. Religie is onontbeerlijk. In Polen, Ierland en de VS is religie nooit weggeweest.
