Vaderlandsch woordenboek

Jacobus Kok (1780)

Gepubliceerd op 19-04-2022

FERWERDERADEEL

betekenis & definitie

de tweede in rang der Friesche Grietenijen, word aldus genaamd naar het zo even beschreeven Dorp Ferwerd. Dezelve bestant uit zeer hoog en droog land, vooral aan den Zeekant, alwaar de grond zeer vrugtbaar is. De Grietenij legt beslooten tusschen

de Bokkemmer trekvaart en de Zee. In dezelve vind men zeer weinige wateren , en maar één Meir, het Wanswerder Meir genaamd, ’t welk van een kleinen omtrek is. Voorts komt onder de wateren vooral in aanmerking de Dokkummer Ea. In dit vaarwater ontlasten zig alle de binnewateren deezer Grietenij; ook word dezelve daar door van haar overtollig binnenwater ontlast.

De groote binnendijk van Ferwerderadeel, welke van Mariengaarde, door Blija, naar Westdongeradeel, de III Grietenij, loopt, schijnt oudtijds een Zeedijk geweest te zijn dewijl dezelve alomme bijna evenwijdig aan den tegenwoordigen Zeedijk loopt, en men van denzelven naar den Zeedijk gaat, langs lijnregte binnenwegen, het echte kenmerk van laatere aandijkingen.

De Grensscheidingen deezer Grietenij zijn, ten Noordoosten, eene scheidlijn van den hoek des ouden binnen Zeedijks van Westdongeradeel, naar de Dokkummer vaart loopende tuschen de Dorpen Lichtaard en Rauwerd; ten Zuidoosten de Dokkummer Ee; ten Zuiden en Zuidwesten de Heijemersvaart; en eindelijk ten Noordwesten, een gedeelte van het Bild en de Wadden, liggende vóór den Zeedijk een aanmerkelijken piek droog buiten land, de Keegen genoemd.

Oudtijds waren in deeze Grietenij drie Kloosters; Mariengaarden of Marienhof, Foswerd en Gennaard of Genauwerd.

De tegenwoordige Grietman van Ferwerderadeel is de Heer IMILIUS JOSINUS DE SCHEFFER. Men telt in dezelve XI Dorpen: 1. Ferwerd; 2. en 3. Marum en Nijkerk; 4. en 5. Blija en Hoogeheintum; 6. en 7. Wanswerd en Jelsum, 8. Hallm; 9. 10. en 11. Reitsum, Genum en Lichtaard zijnde aldus zes gecombineerde Gereformeerde Gemeenten.

Zie BACHIENE, Geogr. Tegenwoordige staat van Friesland.

< >