Gepubliceerd op 28-04-2019

Eerbaar — eerzaam — ingetogen — kuisch — rein

betekenis & definitie

Eerbaar wil zeggen wat eer heeft, de tegenstelling van eerbaar was dus oorspronke¬lijk eerloos; eer heeft in dit begrip allengs de beteekenis van kuischheid gekregen. Door een woord met het achtervoegsel -zaam te verbinden duidt men meer eene blijvende hoedanigheid aan.

Eerzaam gevormd als deugdzaam, duidt het bezit van eer aan als voortvloeiende uit het karakter. Kuisch is eigenlijk rein, zuiver en wordt in de uitdrukking kuische maagd synoniem met reine maagd. Verder krijgt het de beteekenis van ingetogen, hetwelk echter meer op het beheerschen der begeerten ziet. Het begrip eerbaar is ruimer dan het begrip kuisch. Kuisch ziet uitsluitend op het wederstaan van verboden vleeschelijke lusten; eerbaar onderstelt een inge¬togen, zedig, deugdzaam gedrag, dat in geen enkel opzicht tegen de be¬tamelijkheid of de welvoeglijkheid zondigt. Van ingetogen verschilt kuisch in zooverre, dat de kuische niet aan het onreine denkt, de ingetogene zijn lust tot het kwade weet te beheerschen. Eene kuische maagd, kuische ooren, kuische gedachten. Eene eerbare jonge dochter, eene eerzame vrouw.