Occulte woorden tolk

G. de Purucker (1981)

Gepubliceerd op 03-03-2025

Absolute, Het

betekenis & definitie

Een term die helaas vaak verkeerd wordt gebruikt en ook wordt misbruikt, zelfs in theosofische geschriften. Het is in de westerse wijsbegeerte een gangbaar woord waarmee het volstrekt onvoorwaardelijke wordt aangeduid; maar dit gebruik doet de etymologie van het woord geweld aan, en is ook in strijd met de wijze waarop sommige scherp¬zinnige en nauwlettende denkers zich ervan bedienen, zoals bijvoorbeeld Sir W.

Hamilton in zijn Discussions, derde druk, blz. 13, voetnoot, die het woord “Absoluut” op de juiste wijze blijkt te gebruiken, zoals theosofen zouden moeten doen, en wel in de betekenis van “voltooid”, “volmaakt”, “volledig”. Sir W. Hamilton merkt op: “Het Absolute staat lijnrecht tegenover en is het tegengestelde van het Oneindige” (zie aldaar). Deze laatste uitspraak is juist, en in zorgvuldig opgestelde theosofische geschriften zou het woord “Absoluut” moeten worden gebruikt zoals Sir W. Hamilton dat doet, nl. in de betekenis van dat wat is bevrijd, losgemaakt, volmaakt, voltooid.Het woord “Absoluut” is de Nederlandse vorm, afgeleid van het Latijnse absolutum, dat “bevrijd”, “losgemaakt” betekent, en is daarom een nauwkeurig Nederlands equivalent van de filosofische Sanskrietterm moksha of mukti, en in meer mystieke zin van de Sanskrietterm die algemeen in boeddhistische geschriften wordt aangetroffen, nirvāna — een buitengewoon diepzinnige en mystieke gedachte.

“Het Absolute” wordt misschien voor Parabrahman ge¬bruikt door westerlingen die noch de betekenis kennen van de term “Parabrahman” noch de etymologie, de oorsprong en het juiste gebruik van het Nederlandse woord “Absoluut” — het “juiste” gebruik, dus niet zoals het gewoonlijk wordt gebezigd.

Strikt genomen zou de term het “Absolute” alleen moeten worden gebruikt voor wat de Hindoese filosoof verstaat onder moksha of mukti of een mukta — d.w.z. iemand die mukti of vrijheid heeft verworven: iemand die het toppunt of summum heeft bereikt van alle evolutie die binnen een bepaalde hiërarchie mogelijk is, al is zo’n jīvanmukta, vergeleken met nog verhevener hiërarchieën, slechts een beginneling. De Stille Wachter in de theosofische wijsbegeerte is een treffend voorbeeld van iemand die “Absoluut” kan worden genoemd in de meest strikte zin van het woord. Het is duidelijk dat de Stille Wachter niet Parabrahman is.

(Zie ook MOKSHA, RELATIVITEIT).