een naam zo vermaard in de Geschiedenisien der Nederlanden , dat wij nodig oordeelen, eerst het Geslacht, en daarna de persoonen, daar uit voortgekomen, in zo verre zij tot deeze landen betrekking gehad hebben, te leeren kennen
Het Huis of Gedacht van FARNESE, heeft, sedert bijna twee honderd Jaaren, Hertogen van Parma, Piacenza en Castro voongebragt; zijnde dus zeer oud en edel: zijnen grootsten luister is het verschuidigd aan ALEXANDER FARNESE, naderhand bekend onder den naam van Paus PAULUS DEN III. ‘Er zijn 'er, die meenen, dat het uit Duitschland afkomstig is. Doch waarschijnlijker is het, dat het Geslacht van FARNESE oorspronglijk is uit Toskanen , daar het Kasteel van Farneto, niet verre van Orvieto, namaals verandert in Farnese, aan ’t geheel den naam gegeeven heeft. PETRUS FARNESE, de eerste van dien naam, was Burgemeester te Orvieto, in de Jaaren 1027 en 1037, Hij nam de verdediging van den Stoel van Rome op zig, tegen de Keizerschen, en verkreeg groote achting. PETROS FARNESE DE II leefde in het Jaar 1099; deeze is geweest Burgemeester, en Kolonel onder de Kerklijke Ruiterij. In het Jaar 1164 liet hij, als opvolger in alle zijne ampten, na, zijnen Neef PRUDENTIUS, wiens zoon, PETRUS FARNESE DE III, zijn opvolger, en Burgemeester te Orvieti geweest is, in ’t Jaar 1174. Deeze laatste hernam Montepulciano, hun voorheen ontnomen. Zijn vader was PEPO, een groot Krijgsman, Burgemeester in het Jaar 1183. Zijn broeder, RAINUTIUS, volgde hem in alle zijne waardigheden op. PEPO ‘S zoon, RAINUTIUS DE II, was Hoofdbevelhebber over alle de troepen van den Kerklijken Staat, en sneuvelde in het Jaar 1288. NICOLAAS FARNESE, deszelfs broeder, nam de wapens voor den Kerklijken Stoel, en voor KAREL VAN ANJOU op. Orvieto kwam daarna onder bestier van PETRUS DE FARNESE DEN IV, wiens broeder GUIDO Bisschop van die Stad was.
PETRUS DE V van dien naam, was Generaal van de Republiek van Florence , en nam, in het Jaar 1360, Piza in;; hij leefde nog in het Jaar 1388. RAINUTIUS FARNESE DE III was Generaal van Siena, in het Jaar 1416; van Florence , in het Jaar 1424; van de Kerklijke troepen, in het Jaar 1432. Paus EUGENIUS DE IV beschonk hem met de gouden roos. PETRUS LUDOVICUS FARNESE, zijn zoon, trouwde JOHANNA GARTAN DE SERMONETA, bij welke hij teelde ALEXANDER FARNESE, naderhand Paus PAULUS DEN III.
Eer hij den Pauslijken Stoel beklom , was hij gehuwd geweest, en had gehad tot Eehtgenoote, CONSTANTIA (welke hij toen ter vrouwe gaf aan BIOSORCE DEN III, Graave van S. Fiere) die bij hem moeder werd van PETRUS ALOISIUS, door hem tot Hertog van Parma, Fiacenza en Castro verheven, doch, om zijn slegt gedrag, in het Jaar 1547, te Piacenza vermoord. Van hem bleeven na drie zoonen: ALEXANDER, OCTAVIU en RAINUTIUS, van welke de eerste en de laatste Kardinaalen en de tweede Hertog geweest is. Behalvea deeze drie zoonen, had hij eene dogter, VICTORIA genaamd, gehuwd aan GUIDOBALD, Hertog van Urbino, die eenen zoon HORATIUS had, welke zonder erfgenaamen, in het beleg van Hesdin, sneuvelde. Het Gesacht van FARNESE is verder voortgeplant, door OCTAVIO, die, in het Jaar 1586, stervende, naliet ALEXANDER , Hertog van Parma, wiens zoonen waren, RAINUTIUS en ODOARDUS; welke laatste Kardinaal, en de eerst zijn opvolger in het Hertogdom was. Hij had twee zoonen, die beiden dom en doof waren. Zijn Staatsopvolger ODOARDUS stierf in het Jaar 1646. Onder zijne zoonen, zijn RAINUTIUS DE II en ALEXANDER, inzonderheid beroemd geweest. De laatde was Spaansche Generaal, en Gouverneur der Nederlanden, van het Jaar 1660 tot 1682, en is, in het Jaar 1689, ongehuwd gestorven, nalaatende drie natuurlijke kinderen: een zoon en twee dogters. RAINUTIUS DE II was de vader van ODOARDUS, die vóór hem gestorven was, in het Jaar 1693, en van FRANCISCUS. Uit den voornoemden ODOARDUS is nagebleeven eene dogter, ELISABETH genaamd, die, in het Jaar 1714, trouwde met FILIPS DEN V, Koning van Spanje.