Gouden horizon encyclopedie

Dr. B.M. Parker (1959)

Gepubliceerd op 07-10-2024

STAKING

betekenis & definitie

Van een staking is sprake als de arbeiders van een bedrijf, een bedrijfstak of zelfs van een geheel land het werk neerleggen en weigeren het te hervatten. In de meeste gevallen doen ze dat om werkgevers of regering te dwingen hun eisen in te willigen.

Behalve gewone stakingen kennen we ook nog ‘sitdown stakingen’ (de arbeiders komen wel naar hun werk doch gaan naast hun machines of bureaus zitten), de iangzaamaan-actie’ (wél werken doch uiterst traag) en de ‘voorbeeldigheidsactie’ (de arbeiders werken precies volgens de regels; praktisch altijd leidt dit tot grote vertragingen).In de meeste gevallen wordt een staking afgekondigd door de vakbonden: de machtige organisaties, waarbij de meeste werknemers zijn aangesloten. Als bijvoorbeeld de onderhandelingen over hogere lonen zijn mislukt, kunnen de vakbonden het ‘stakingsparool’ uitgeven. Overal in het land (of in een bepaalde bedrijfstak) wordt dan het werk neergelegd. De stakende arbeiders zien er op toe dat niemand aan het werk blijft; werkwilligen (zij bijvoorbeeld, die niet bij de vakbond zijn aangesloten en geen zin hebben het stakingsparool op te volgen) worden verhinderd hun werk te doen.

Soms echter breekt op een bepaald bedrijf een staking uit, waarvoor de vakbond geen opdracht of toestemming heeft gegeven. Zo’n staking wordt een Vilde staking’ genoemd. Wilde stakingen beginnen uit de tijd te raken. De stakers immers staan alleen en ontvangen geen steun uit de stakingskas van de vakbond zoals dat wel het geval is bij een georganiseerde staking.

De staking is reeds lang een wapen, dat door iedereen erkend wordt. Arbeiders hebben het recht te staken als hun organisaties van mening zijn dat elk ander argument geen effect meer zal hebben.

< >