Alles op aarde is gemaakt uit ongeveer 100 enkelvoudige stoffen, die we elementen noemen. Meer dan de helft van deze elementen zijn metalen.
Maar slechts 20 van deze metalen zijn algemeen bekend. Bij die 20 horen ijzer, aluminium, tin, goud, zilver, koper, kwik, lood en uranium. Metalen, die in het dagelijks leven vrijwel onbekend zijn, zijn bijvoorbeeld yttrium, zirconium, palladium en osmium. Kwik, hoewel vrij algemeen bekend, is een buitenbeentje tussen de metalen, omdat het bij kamertemperatuur vloeibaar is. Alle andere metalen zijn bij die temperatuur vaste stoffen.Veel metalen, die in het dagelijks leven worden toegepast, zijn legeringen: mengsels dus van twee of meer metalen. Bekende legeringen zijn brons, messing en staal. Brons is een legering van koper en tin; messing een legering van koper en zink; staal tenslotte een mengsel van ijzer en koolstof, waaraan soms ook metalen als chroom, wolfraam en nikkel zijn toegevoegd.
De meeste metalen hebben een zilverachtige kleur. Uitzonderingen zijn de rossige kleur van koper en het geel van goud. In gedegen toestand hebben alle metalen oorspronkelijk een glanzend oppervlak. Die glans is echter van korte duur als metaal aan de lucht wordt blootgesteld. De zuurstof in de lucht tast het metaaloppervlak namelijk aan en doet het roesten. Wie metaal glanzend wil houden zal het regelmatig moeten polijsten.
Goud en platina hebben echter geen regelmatige polijstbeurt nodig, omdat ze praktisch niet door zuurstof worden aangetast.
Goud en platina en enkele andere metalen worden in vrije vorm in de bodem aangetroffen. Ze hoeven alleen maar opgegraven en schoongemaakt te worden. Heel veel andere metalen echter komen niet in deze vrije vorm voor. Ze worden gevonden in gesteenten, die we erts noemen en die bestaan uit metaal, dat scheikundig gebonden is aan andere elementen. Om dit metaal vrij te maken, te zuiveren, moeten we een of ander procédé toepassen. Heel vaak speelt hitte een belangrijke rol hij het vrijmaken van metaal uit erts.
Metaal kan in velerlei vorm gebracht worden. Het kan worden gesmolten en vervolgens in vormen worden gegoten; het kan uitgewalst worden tot dunne platen of getrokken worden tot dunne draden; het kan met zware werktuigen in elke gewenste vorm worden geslagen. Alle metalen geleiden warmte en elektriciteit, hoewel sommige die eigenschap in sterkere mate bezitten dan andere.
Men zoekt steeds naar betere en goedkopere methoden om metaal te zuiveren; om het te vrijwaren voor roest en om nóg betere legeringen te maken. De wetenschap, die zich met de studie van metalen bezighoudt, is de metallurgie.