Gepubliceerd op 05-05-2017

Ziek zijn

betekenis & definitie

Nederlandse artsen en personeelsfunctionarissen klagen vaak over het ‘theatrale, overdreven’ gedrag van allochtone patiënten. Ze weten vaak niet goed hoe ze daarmee moeten omgaan.

Personeelwerkers verwachten onbewust de Nederlandse manier van doen. Wie zich op de Nederlandse manier ziek meldt, doet twee dingen:

* De zieke zegt dat hij ziek is. Hij zorgt ervoor dat het écht ziek klinkt.

* Maar hij laat ook merken dat hij bezig is met zijn herstel. Dat hij daar dus zelf actief mee bezig is. Die Nederlander zegt bijvoorbeeld: Ik ga nu met een paar aspirientjes naar bed, dan denk ik dat ik er donderdag wel weer ben. Ik laat meteen de huisarts komen, ik wil nu wel eens weten wat ik heb. De ziekmelding wordt in Nederland dan pas serieus genomen.

Veel Arabische en Turkse migranten doen vaak alleen het eerste. Ze laten zien dat ze ziek zijn en benadrukken juist dat ze helemaal níets meer kunnen. Dat vinden Nederlanders overdreven en theatraal. De Nederlandse stijl van ‘je ziekte tonen’ benadrukt juist het feit dat je nog wél iets kan. Bij veel migranten is ziek-zijn bovendien een meer totaal gevoel: je bent gezond óf helemaal ziek. Migranten begrijpen het daarom aanvankelijk vaak niet als ze voor 30% of 50% arbeidsgeschikt worden verklaard.

Hoe kunnen professionals hier het beste mee omgaan? Allereerst deze verschillen in stijlen van ziek-zijn herkennen Deze stijlen vervolgens als gelijkwaardig proberen te ervaren. Daarna proberen de eigen afkeer tegen te gaan, de ander serieus nemen en goed luisteren.

Bij Aziatische zieken heeft een arts overigens vaker te maken met een tegenovergesteld patroon. Zij uiten hun ziek-zijn vaker op een ingetogen manier. De arts kan dan ten onrechte denken dat het met de ziekte wel meevalt.

Laagopgeleide migranten verwachten vaak een arts die hándelt. Iemand die röntgenfoto’s laat maken, pillen en spuiten geeft. Niet een arts die zegt: Wat denkt u er zelf van?