Xenodocheion - Ziekenhuis. In de oudheid kende men openbare ziekenhuizen pas vanaf de 4e eeuw n.C. Zieken en gebrekkigen werden door de eigen familie of ten huize van vrienden verzorgd. In een xenodocheion, door de groeiende christelijke gemeenschappen opgericht, kon men ook terecht voor één nacht onderdak, wanneer men op reis was. Toen na het edict van Milaan in 313 n.C. door keizer Constantinus Magnus de kerk officieel was erkend, werden er verscheidene xenodocheia opgericht. Eerst als herbergen voor pelgrims, die niet meer terecht konden of wilden in de slecht befaamde gasthuizen (en het aantal van deze pelgrims in de xenodocheia steeg voortdurend, omdat er geen vergoeding gevraagd werd), daarna ook als ziekenhuizen of hospitalen, bejaardentehuizen, weeshuizen en tehuizen voor armenzorg.
De xenodocheia werden eerst in het Oosten opgericht, o.a. in Constantinopel, Egypte en vooral Caesarea, door toedoen van de bisschop Basileios in 375 n.C. Aan het einde van de 4e eeuw n.C. volgde Rome. Omstreeks 380 n.C. werd het eerste xenodocheion gebouwd in Ostia en in Rome. Door de volksverhuizingen bleef het Westen achter, ofschoon er wel enkele kleine xenodocheia werden opgericht.
