Gepubliceerd op 21-09-2017

Rhodos

betekenis & definitie

Rhodos - Eiland in de Egeïsche Zee, het meest oostelijk gelegen, vóór de kust van Karië. Het werd door Doriërs bevolkt en bestond oorspronkelijk uit drie kleine stadsstaten: Lindos, Ialyssos en Kamyros. Deze drie vormden door synoikismos een nieuwe confederatie en stichtten een nieuwe hoofdstad, Rhodos, op het einde van de 5e eeuw, nl. 408 v.C. De bewoners van Rhodos, dat tevoren van de Delisch- Attische Zeehond lid was geweest, hadden begrepen dat zijzelf voor de verdediging van hun belangen moesten zorgen. Dit had een oorlog met Athene tot gevolg. In 357 v.C. leidde dezelfde situatie Rhodos, als lid van de Tweede Attische Bond, tot hetzelfde resultaat. In de 4e eeuw v.C. waren interne politieke moeilijkheden en wrijvingen tussen armen en rijken uitgelopen op een democratische organisatie, waarin iedereen toch zijn belangen gevrijwaard zag. Aan het einde van de 4e eeuw en tijdens de hellenistische periode kenden de handel en nijverheid op Rhodos een bloei, te meer omdat het eiland direct contact had met Egypte, Kypros en Fenicië.

Als voorname zeemacht behield Rhodos zijn zelfstandigheid en laveerde door de stormen van de diadochenoorlogen. Op dat ogenblik was Rhodos ongetwijfeld de rijkste stadstaat van Griekenland.

Rhodos werkte samen met Rome in de oorlogen tegen Philippos V van Macedonië en Antiochos III, en werd beloond door annexatie van de gebieden in Karië en Lydië, doch verloor deze door een dubbelzinnige houding ten opzichte van Rome, dat Delos tot vrijhaven maakte in 167 v.C. Hierdoor verloor Rhodos aan betekenis en aanzien, de havenbedrijvigheid nam zienderogen af, maar het bleef nog wel een cultureel centrum in de Romeinse periode, waar de welsprekendheid werd beoefend en letterkunde en wijsbegeerte bloeiden.

Rhodos was de geboorteplaats van Panaitios; Poseidonios stond aan het hoofd van de Stoïcijnse School. Op literair gebied werd er het asianisme gehuldigd, waarop vooraanstaande Romeinen als Cicero en Caesar zich ter plaatse kwamen toeleggen. Ook ontwikkelde Rhodos een maritieme wetgeving, die lange tijd voor andere belanghebbenden normatief is geweest. Op religieus gebied was Helios, de zonnegod, de voornaamste godheid van het eiland; voor hem werd, na het afslaan van de belegering in 304 v.C. door Demetrios I Poliorketes, de Kolossos van Rhodos, het reusachtige beeld bij de toegang tot de haven opgericht. Ter ere van Helios werd jaarlijks het grote feest, de Halieia gevierd, waarbij een vierspan in zee werd gereden. Om de vier jaar waren deze feesten nog luisterrijker. Andere feesten werden er gevierd ter ere van Poseidon, Kronos, Apollo, Dionysos, Herakles e.a.