Gepubliceerd op 19-09-2017

Lupercalia

betekenis & definitie

Lupercalia - Feest van de Luperci op 15 februari, ter ere van Faunus onder de benaming Lupercus. Hoewel deze godheid pas in 194 v.C. een tempel op het Tibereiland kreeg, met als stichtingsdatum 13 februari, was de eredienst veel ouder. Faunus, die zeer laat nog met Silvanus werd vereenzelvigd, was de beschermer van de kudden en had in verscheidene kleine lokaliteiten een eigen feestdag.

In Rome viel het feest op 15 februari, voordat de kudden geiten en schapen uit de stallen werden gelaten en naar de weiden gezonden. Op het Lupercalia-feest werd een geit of een bok geslacht en de Luperci doodden een hond. Twee Luperci werd het voorhoofd met bloed besmeerd en liepen dan naakt rond, slechts met een geitevel bekleed, vanuit de Lupercalgrot bij de Palatinus, waar het offer voor Faunus had plaatsgehad, in het oude Roma Quadrata. Onder het rondlopen sloegen de Luperci de toeschouwers met riemen, gesneden uit de huid van de geofferde dieren, om ze te reinigen, en vooral de vrouwen, die dientengevolge vruchtbaar werden geacht. (Hieruit leidt men de betekenis van februare-februarius af; februum was een reinigingsinstrument.)

Ongetwijfeld was het feest oorspronkelijk bedoeld als afweermiddel tegen de wolven, die zich tot dicht bij de bewoonde nederzettingen waagden. Door de luidruchtigheid, het roepen en schreeuwen moesten de wolven verdreven worden, en waren het de Luperci, wolfsmannen, die zo voor bescherming van de kudden zorgden. Historisch zouden de twee sodaliteiten van Luperci, de Quinctiales en de Fabiani, terug te voeren zijn tot twee van de oorspronkelijke families, die op de Palatinus en op de Quirinalis woonden.

De godheid Faunus zou dan bij deze sacrale plechtigheid betrokken zijn omdat hij thuis hoorde op de bergweide, waar het kleinvee en de kudden onder zijn bijzondere bescherming stonden. Immers, Faunus had geen tempel binnen de grenzen van de stad, het pomoerium.