gravin van Vlaanderen (1244 - 78). Henegouwen (1244-80). *6.8.1202. ✝ 10.2.1280; 2c dochter van → Boudewijn ix. keizer van het Latijns keizerrijk; gehuwd 1212 met de Henegouwse edelman → Bouchard van Avesnes.
O.m. wegens diens wijding tot subdiaken werd dit huwelijk 1215 door de paus voor ongeldig verklaard. Pas 1219 werden zij gescheiden nadat drie zonen waren geboren. 1223 hertrouwde Margaretha met Willem van Dampierre, bij wie zij vijf kinderen kreeg. Door het kinderloze overlijden van haar zuster Johanna van Konstantinopel (5.12.1244) volgde Margaretha haar op in Vlaanderen en Henegouwen. Sedertdien ontstond tussen de groepen kinderen, de Avesnes en de → Dampierres. strijd om haar erfopvolging; 1246 door de Franse koning Lodewijk ix geregeld; de Dampierres kregen Vlaanderen en de Avesnes Henegouwen. (→ Verdrag van Parijs. 1246). De strijd tussen beide huizen is echter tot in de 14e eeuw blijven voortwoeden. Met Holland sloot Margaretha 1256 het → Verdrag van Brussel. 1278 deed zij in Vlaanderen afstand van de troon ten voordele van haar zoon Gwijde van Dampierre.Litt. Ch.Duvivier, La querelle des d'Avesnes et des Dampierre jusqu'à la mort de Jean d'Avesnes (2 dln., 1894); Th.Luykx. De strijd van Margaretha van Constantinopel voor het behoud van haar rijksgebieden (1950).
