Geschiedenis Lexicon

H.W.J. Volmuller (1981)

Gepubliceerd op 03-08-2020

Grondrechten

betekenis & definitie

rechten der burgers (of van alle mensen) door GW of wet gegarandeerd, ter bescherming van hun persoonlijke vrijheden tegen willekeur der overheid. Zo kent de Magna Charta (1215) reeds bescherming tegen willekeurige gevangenneming; ook de Engelse Bill of Rights (1689), de Amerikaanse Declaration of Independence (1776) en de Declaration des droits de l'homme et du citoyen (1789) zijn belangrijke mijlpalen in de geschiedenis der grondrechten.

De laatste ontwikkeling is de afkondiging voor de Ver. Naties van de Human Rights (10.12.1948). In Nederland waren er reeds opgenomen in de GW.-1815. maar vooral in de GW.-1848. De voornaamste zijn: gelijkheid voor de wet. vrijheid van drukpers, recht van petitie, recht van vereniging en vergadering, bescherming van persoon en goederen, waarborgen bij gevangenneming, onschendbaarheid van de woning en van het briefgeheim. In de laatste jaren is de vrijheid van demonstratie in discussie. Na de Tweede Wereldoorlog kwamen de sociale grondrechten in de belangstelling. zoals recht op arbeid, recht op algemene bijstand e.d.

In 1971 werden in het eindrapport van de Staatscommissie van Advies tot herziening van de gw suggesties in die richting gedaan. Ook in België zijn de verschillende grondrechten in de gw opgenomen.