Geographisch- historisch woordenboek

Servaas de Bruin, D. Noothoven van Goor (1869)

Gepubliceerd op 21-10-2021

Willem dirksz. bardes

betekenis & definitie

geb. 1496 te Amsterdam, gest. 1568 te Delft, was sedert 1542 schout der stad Amsterdam, toen de burgemeester Hendrik Dirksz, uit een persoonlijken haat, hem 1550 deed beschuldigen van ketterij, door eenige lieden die hij daartoe had omgekocht; doch B., vernemende dat men hem aan de Inquisitie zocht over te leveren, vervoegde zich bij de landvoogdes te Brussel, zich beklagende dat men hem door lasteringen in het verderf zocht te storten, en verkreeg van haar, dat er gemagtigden naar Amsterdam wierden gezonden, om de getuigen te onderzoeken, wier verklaringen weldra bleken valsch en verzonnen te zijn. Zij bekenden omgekocht te wezen, en werden naar verdiensten gestraft.

De burgemeester en de pastoor, die beiden, als daarin de hand gehad hebbende,insgelijks waren gevat, werden de eene met betaling van eene geldboete en de andere met eene scherpe vermaning ontslagen. B. werd in 1566 andermaal beschuldigd, nu van deelname in de opschudding van dat jaar; hij werd voor den raad van beroerte gedaagd, wreedelijk gepijnigd en vrijgesproken. Doch daarna opentlijk de partij tegen Spanje gekozen hebbende, zag hij al zijne goederen verbeurd verklaard en zich zelven in armoede gedompeld. Dit trof hem zoo gevoelig, dat het hem eerst zijne gezondheid, toen zijne verstandelijke vermogens en eindelijk zijn leven kostte.(Willem), zoon van den vorige, liet zich door het treurig lot van zijn vader niet afschrikken om de spaansche dwingelandij te helpen bestrijden. Hij bevond zich met eenige andere ballingen (1578) te Amsterdam, om de hervorming aldaar voor te bereiden en in te voeren; dit op den 26 Mei van dat jaar zonder bloedstorting naar wensch gelukt en de spaanschgezinde regering de stad uitgeleid zijnde, werd B. tot burgemeester aangesteld. In 1586 verzette hij zich manmoedig tegen deverderfelijke oogmerken van den graaf van Leicester, die ze niettemin doordreef, maar zijn gezag toch niet lang kon handhaven. B. is herhaalde malen burgemeester van Amsterdam geweest.

< >