Geographisch- historisch woordenboek

Servaas de Bruin, D. Noothoven van Goor (1869)

Gepubliceerd op 29-11-2021

Wallis

betekenis & definitie

engelsch Wales» het Brilanma secunda der ouden, later Cambria genaamd, in ‘t Fransch principauté de Galles, voormalig onaihankelijk prinsdom in Engeland, waarvan het ’t westelijk (den vorm van een schiereiland hebbend) gedeelte uitmaakt, heeft: ten N. dc lersche Zee, ten W. het kanaal van Sl.-George, ten Z. het kanaal van Brislol, ten O. «le graafschappen Monnmulh, Hereford, Shrop, Clieeter. Het prinsdom W. is 350 vierk. mijlen groot, bevolkt met 1,114,000 zielen, en ingedeeld in 12 graafschappen (zie ENGKLAND); hoofdstad Pembroke.

Men splitst W. ook in twee deeien (Noord-W. en Zmd-W.). I)«: bevolking van W. behoort tol den i-eliischen stam ; zich zelven noemen zij Kymris (Gatnhncrs), en hnnne taal heet het Weisch (zie «lat art.). De Romeinen deden vergeefsche pogingen om de Cambriérs aan hun gezag te onderwerpen. Suetonins Pniihnus was wel een oogenbhk meester van het noorden van Camhria, doch in het zuiden werden «le Romeinen aangetast «loor de Siluren, die onder aanvoering van Cntaracius kloeken weerstand boden aan Agricola. Toen de Romeinen (411) Groot-Britauoia verlieten, vormden de Camhriérs eene soort van monarchalen bondsstaat, welke in tijden van gevaar onder de bevelen van één vorst stond, die den titel voerde van Pendragon. Zij wederstonden alle veroveraars, zoowel de Saksen als «le Noormannen; niettemin waren zij reeds gedwongen <>rn schatting op te brengen aan koning Atheistan (925—941), en ook de nnimandische koningen werden door hen als opperheer erkend. Hendrik 11 had bloedige oorlogen te voeren legen de Cambriers; doch zij werden eerst in 1282 voor goed onderworpen door Eduard 11, die in 1301 het •veroverde land met den titel van prinsdom W, aan zijnen zoon (later Eiluard II) schonk, en sedert dien tijd hebben altijd de engeische kroonprinsen (de oudste zoon van iederen koning of koningin) den hiel gevoerd van Prins van Wales. Ouder Hendrik VIII werd W. bij Engeland ingelijfd (1536).