lat. Roterodamum, stad in ZnidHolland, aan de Maas en de zich daarin ontlastende Rotte (naar welke ft. genoemd is), ligt 5 kwartier gaans beooslcn Schiedam en vierdhalf uur gaans ten Z.
Z. O. van ’s-Gravenhage, is als koopstad de waardige en gelukkige mededingster van Amsterdam, en heeft omstr. 112,000 inw. Onder de groolc menigte voorname personen, die te lt. geboren zijn, treft men aan: Erasinus (opde Groote Markt is hem een 10 vt. hoog metalen standbeeld opgericht; zijn stcenen standbeeld werd 1572 door de Spanjaarden vernield, omdat een priester het 't beeld van een ketter noemde); Gijsbrechl Karel van lloogendnrp; drie gouverneurs-generaal van Nederi. Indië (nl. Cornelis Jansen Speelman, Hendrik Swaardekroon, Johannes Si berg); verscheidene zeehelden (o. a. E. M. Korlenaar, J. van Orakel, Corn. Tromp, Aart Jz. van Nes); wijders de beroemde J. II. van der Palm; een aantal dichters (o. a. D. en J. van Hoogstraten); eene groote menigte schilders en kunstenaars; enz. Waarschijnlijk dagteekent de stichting van R. uit het laatst der 9e eeuw, toen eene volkplanting der Calten zich in het nabijgelegene Kronswijk kwam nederzetten en al spoedig de noodzakelijkheid inzag, om zich tegen overstroomingen te beveiligen door de Rotte af te dammen ; die waterkeering of dam in do Rotte gaf haren naam aan 11., dat door aanhoudende bijbmiwing derwijze aangroeide, dat het reeds in 1272 door graaf Floris V met sledelijke privilegiën werd beschonken, en reeds in 15X0 werd R. als zevende groote stad van Holland erkend, om als zoodanig (even als Dordrecht, Haarlem, Delft, Leiden, Amsterdam en Gonda) stem te hebben in de Staten van Holland. Achtmaal is B. uitgelegd of vergroot, nl. omstreeks 1300, in 1358, omstr. 1365, ornstr. 1400, omstr. 1575 (toen R. 1137 huizen telde), in 1597, in 1609 (in 1641 werden de singels gegraven en aangelegd), en eindelijk de aanzienlijke vergrooting en bijhnuwing in de Ie helft der 19e eeuw (het zoogenaamde Nieuwe Werk). De voornaamste momenten uit de geschiedenis van R. zijn: 10 Oct. 1428 bij verrassing ingenomen door de legenstanders van Jacoba van Beieren; oproer met moord en doodslag wegens de duurte der granen Jan. 1439; den 21 Nnv. 1488 onverhoeds bemachtigd door de Hoekschen, aangevoerd door den 22-jarigen jonker Frans van Brederode; in April 1572 op verraderlijke wijze ingenomen door de Spanjaarden (onder Bossu), die er moordden,schoffeerden, plunderden en verwoesting aanrichtten, en 21 Juli de stad weder verlieten; in 1672 hcrbaaldelijk oranje-gezinde en anti-fransclie oproeren; geweldig oproer Sept. en Oct. 1690 tegen den schout en eenige regeeringsleden; oraugislische buitensporigheden in 1783; den 19 Jan. 1795 werden dc fransche troepen te R. binnengehaald ; 19 Dec. 1813 wapperde weder de hollandsche vlag van den toren. In 1563 (10 Juli) werden 250 huizen totaal vernield en ruim 700 beschadigd door eenen feilen brand, waardoor ook een 40-tal schepen eene prooi der vlammen werd. Door den vloed van 14 Nov. 1775 werd nagenoeg geheel R. onder water gezet en ontzaglijk veel schade anngericht; ook in 1825 leed R. veel door den vloed.
