lat. Phrygia, landschap in KleinAzië (in het N.
T. vermeld Hand. 2: 10; 16: 6; 18: 23), was ten tijde der Perzen ingedeeld in Groot-P. en het daarvan door het landschap Mysië gescheidene P. aan den Hellespont, later (toen het enkel tot de prov. Pergamum beperkt was) Klein-P. genoemd. Aanvankelijk strekte P. zich uit langs de zee, van den mond der rivier Meander tot aan den mond der rivier Parthenius, en werd dus bespoeld door drie zeeën (de Egeesche Zee, de Propontis, den Pontns Euximis); het had toen tot grenzen: den Halys ten O., en de bergen van Pisidiê en Lycaonië ten Z. Aanvangende met het jaar 1900 v. Chr. kwamen zich verscheidene volkeren in P. nederzetten : de Thyncn en Maryandynen in de nabijheid van de Zwarte Zee, de Dardanen en Mysen in Troas, de Meonen ten zuiden van de Mysen, en verengden de grenzen van dat land, dat echter nog ten tijde van Homerus den naam van Phrygië droeg. Omstr. 500 v. Chr. behoorden tot P. reeds niet meer: Lydië, Meonië, Bithynië. Vereenigd met Paphlagoniê en Cappadocië, vormde P. de 3e salrapie van het rijk der Achemenieden, en werd onderscheiden in Klein-P. of P. aan den Hellespont (het oude Troas), in het noorden, aan de drie zeeën, en bevattende o. a. de steden Dascyliurn, Pessinus, Gordium, Ancyra; en in Grool-P. of het eigenlijke P., ten zuiden van het vorige, en geheel en al het binnenland uitmakende, begrensd door Mysië en Lydié ten W., en Cappadocié ten O.; in weerwil van de benaming Groot-P., was dit deel het kleinste.Men gaf ook nog den naam van Epicletisch P. aan het noorderdeel van Groot-P., en Paroreadisch P. (d. i. Bergachtig P., aan dat gedeelte, dat aan Pisidiê grensde, en dat werkelijk zeer bergachtig was. In 278 v. Chr. verdwijnt Klein-P.: een derde gedeelte van het grondgebied (hetgedeelle tusschen de bergen en de Zwarte Zee) vergrootte Bithynië; een ander derde gedeelte (tusschen de Propontis en Mysië) kwam onder het gezag der koningen van Pergamum; het laatste derdedeel werd aan het oude Groot-P. toegevoegd, waarmede men vroeger reeds Lycaonië ten Z. vereenigd had. Het nieuwe aldus samengestelde land heette eenvoudig P.; de voornaamste steden waren: Doryleüm, Synnada, Celaenae, Colossae, Thynibra, Iconium, Sagalassus, Laranda. Dit P. kwam nagenoeg overeen met de hedendaagsche livahs Konieh, Ak-seraï, Ak-sjcer, Koetajeh, Kara-hissar (de drie eerstgenoemden in Caramanië, de twee laatstgenoemden in Anatoliè). In de 4e eeuw was P. ingedeeld in vier landschappen, nl.:
1) Gezond P., ten N., hoofdplaats Synnada ;
2) Pacatiaansch P., ten Z , hoofdpl. Laodicea;
3) Isaurië, bezuiden het vorige;
4) Lycaonië, bezuidoosten Pacatiana.
De bewoners van P. werden genoemd Phrygen (Phrygiêrs) of Brigen; zij beweerden autochthonen te zijn; men kan echter aannemen, dat zij uit Thracië herkomstig waren. In den overouden tijd was Cetenae óf de hoofdstad óf een der hoofdsleden van P.: te Celsenae regeerde Midas. Waarschijnlijk bestond het land uil verschillende rijken. Lalerging het achtereenvolgend over onder het gezag der koningen van Lydië, der Perzen, van Alexander, van de Seieucieden ; omstr. 278 v. Chr. was het gesplitst in 4 landschappen, waaronder er éën was, dat den naam P. behouden had (zie hooger): dit P., aldus ingekrompen, werd anno 190 v. Chr. door de Romeinen bij het koninkrijk Pergamnm gevoegd, en na den ondergang van dat rijk (134—126 v. Chr.) verviel P. aan de Romeinen, die het bij de prov. Asia iniijfden. De Phrygiërs werden gehouden vooreen zachtaardig, gedwee en weinig tot oorlogvoeren geschikt volk. Kunstvlijt bezaten ze in 't geheel niet, en de bevolking was ook niet zeer talrijk. Cybeie was de voornaamste godheid van P.; daarbij voegde men nog Atys. De eeredienst dier godheden was omhuld met mysteriën. Twee eeuwen v. Chr. werd die eeredienst overgebracht naar Rome; en onder het keizerrijk was die, even als eenige andere eerediensten, daar zeer in de mode. De Amazonen, Marsyas, Midas, Gordius, maken allen deel uit van de mythologische legenden van P.
