de Pontus Euxinus der ouden, eene binnenzee tusschen Europa en Azië, staat aan de zuidzijde met de Middellandsche Zee (waarvan het eigenlijk slechts eene Golf is) in gemeenschap door den Bosporus, de Zee van Marmora, en de Straat der Dardaneilen; en aan de noordzijde met de Zee van Azof, door de zeeéngte, genaamd Straat van Jenikalé of Straat van Kertsj. De Z.
Z. (137 mijl grootste lengte, bij 72 mijl grootste breedte) is 7860 vierk. mijlen groot; het schiereiland de Krim steekt ver daarin uit. In de Z. Z. ontlasten zich vele rivieren, o. a. Donau, Dnicper, Don en Koeban. De voornaamste kustplaatsen zijn: de turksche havenstad eu vesting Varna; de russische havensteden Odessa, Sebastopol, Eupatoria, Calfa of Feodosia. Kerlsj, Jenikalé, Anapa, Soekhoemkalé, Poti; wijders op turksch grondgebied Batoem,Trebizonde, Sinope.