naam van vier sterkten, die aan den Hellespont tegenover elkander liggen op de europ. en aziat. kust, en de zeeëngte derwijze bestrijken, dal ze als de sleutel van Constantinopel worden beschouwd. Aanvankelijk werd de naam D. slechts door twee dier sterkten gedragen, nl.
Bowalli-Kalessi (het oude Sestos) en Nagara-Boeroen (het oude Abydos), welke laatste in het oude Dardania lag (vandaar de naam D.). Die twee zeevestingen worden tegenwoordig de Oude D. genoemd, terwijl de naam van Nieuwe D. wordt gegeven aan twee andere sterkten, nl. Kilid-Bahr in Europa en Sultani-Kalessi in Azië, welke beiden ook bekend zijn onder de namen van Citadel van Europa en Citadel van Azië. Deze vier sterkten, met 336 vuurmonden op de europ. en 448 dito op de aziat. kust, maken de doorvaart der D. bijna onmogelijk; niettemin werd die doortogt 1807 geforceerd door de engelsche vloot onder admiraal Duckworth (zie UNSIAR-SKELESSI, traktaat van). Dat gedeelte der zeeëngte, dat van twee tot elkander vooruitspringende landtongen af tot aan de zee van Marmora 12 uren gaans lang en zeer smal is, draagt den naam van Straat der Dardanellen. De golf van Lepanto wordt wel eens genoemd »de kleine Dardanellen”.