duitsche spelling Danzig, lalijn Dantiscum of Gedanum, ook wel *het Venetië van hel Noorden” genoemd, hoofdpl. van het reg.-distr. D. in de pruis. prov.
Pruisen, is eene vesting van den eersten rang. ligt 1 mijl van de Oostzee, aan de hier voor kleine zeeschepen bevaarb are Motlau, telt met zijne jurisdictie 72,000 inw., is voorden graanhandel waarschijnlijk de voornaamste koopstad van geheel Europa’s vasteland, en onderscheidt zich door zijnen middeleeuwschen bouwtrant. De eigentlijke haven van I). is het omstr. anderhalf uur gaans van daar gelegene Neufahrwasser op den linkeroever van de Weichsel, tegenover het visschersdorp (en vesting) VVeichselmünde. Reeds in de 6e eeuw aanwezig, was D. in de 10e eeuw reeds eene bloeijende koopstad en hoofdstad van Pommeren ; in 1245 Hanzestad geworden, kwam D. 1295 met de provincie onder de kroon van Polen, doch werd 1308 door Wladislaw IV afgestaan aan de Duitsche Orde. Door de ridders dier Orde werd D. uitgelegd 1311 en versterkt 1314. In 1454 werd D. veroverd door de Polen; maar geweigerd hebbende Stephanus Bathori te erkennen werd D. 1575 genoodzaakt weerstand te bieden aan de wapenen van dien vorst, die zich 1577 van de stad meester maakte. Stanislas nam de wijk naar D. 1734, en werd daar belegerd door de Russen, die nog in het zelfde jaar de stad innamen. Bij de deeling van Polen 1772 eene vrije rijksstad geworden, werd D. 28 Mei 1793 door de Pruisen bezet; vervolgens 1807 belegerd en 24 Mei ingenomen door de Franschen onder maarschalk Lefébvre, die daarvoor den titel ontving van Hertog van D. Bij den vrede van Tilsit werd D. tot eene vrije stad verklaard onder bescherming van Pruisen en Saksen; het bleef echter eene fransche garnizoens- en wapenplaats onder generaal Rapp, totdat deze, na een langdurig beleg wederstaan te hebben, 17 Nov. 1813 genoodzaakt werd tot de overgave. D. is de geboorteplaats van Fahrenheit, en was van 1360 tot 1641 een der voornaamste Hanzesteden; na de ontbinding van den Hanzebond ging D. een nieuwen bond aan met Lubeck, Hamburg en Bremen, en deze 4 steden werden sedert tot nog in onzen tijd Hanzesteden genoemd.
