meer bekend onder den naam van Broer Cornelis van Brugge, geb. te Dordrecht in 1521, werd in 1548 geestelijke en vervolgens Franciscaner monnik te Brugge. Zeer glad van tong zijnde, werkte hij in zijne sermoenen zoozeer op de verbeeldingskracht van getrouwde vrouwen en ongehuwde meisjes, dat het hem spoedig gelukte de zoogenaamde Orde der Devotarissen in te stellen, bestemd om boete te doen voor gewetensbezwaren betreffende de kuischheid van gedachten.
In zijne Orde nam hij echter geen andere leden op dan dezulken, die er goed uitzagen. Daar hij zijne Devotarissen eenen duren eed van geheimhouding lietzweren, was het hem lang mogelijk de misleide boetelingen te laten zwijgen over hetgeen hij, onder een glimp van heiligheid, met haar voor had. Twee eerbare dochters echter, Betje Maas en Kalleke Pieters, deden over hetgeen van haar gevergd was in 1563 haar beklag aan den Gardiaan van het klooster; Broeder Cornelis, daarover verbolgen, noemde haar opentlijk op den preekstoel kettersch en verdoemd. Nu trok de regering van Brugge zich de zaak aan, nam de beide jonge dochters in het verhoor, en zoo kwam alles aan het licht. Ten einde openbare ergenis te vermijden, werd Broeder Cornelis door den overste van het klooster naar Yperen gezonden. Gebruikmakende van de beroerten in de Nederlanden, keerde hij reeds in 1566 zonder verlof naar Brugge terug, predikte weder, voer in zijne sermoenen hevig uit tegen de regering van Brugge, de Algemeene Staten, den prins van Oranje, de Geuzen, enz. In 1572 echter hing hij den huik naar den wind, en raasde tuen op den preekstoel even hard in eenen anderen geest, tegen den hertog van Alva en de Spanjaarden; doch op het laatst maakte hij het zoo bont, dat hem in 1576 het prediken verboden, en het klooster opgeheven werd. Na dien tijd leidde hij een zeer ellendig leven, worstelde met ziekten en kwalen, de gevolgen van zijne ongebondenheid, en stierf 14 Julij 1581.
