een dorpje en vroeger eene heerlijkheid in Groningerland. 'Het dorpje ligt 2 uren gaans van Groningen en heeft waarschijnlijk zijn ontstaan te danken aan de abdij van Bernardijners, die hier den 5 Junij 1192 werd gesticht,en die door telkens daaraan gedane schenkingen derwijze in vermogen toenam, dat in 1342 bij openbaar plakkaat aan de geestelijken moest worden verboden meer landerijen en verdere goederen aan te koopen. Deze abdij, met hare vele gebouwen en tuinen, was door eenen sterken wal en eene breede gracht omringd, en geleek van buiten naar eene stad.
Zij bezat eene beroemdesehool, die eerder eene akademie had mogen heeten, en eene kostbare boekerij, benevens het regtsgebied over Aduard en nog zes naburige dorpen. In 1520 echter werd haar dit regtsgebied, benevens het regt van patronaatschap over Zuidhorn, Wierum en de kapel op Gaickingadijk bij vonnis ontnomen, omdat twee broeders uit het adellijk geslacht van Gaickinga, aan welk geslacht dit klooster zooveel te danken had, door eenige kloosterlingen vermoord waren. In 1561 begiftigde eene bul van pausPiusIV den nieuw benoemden bisschop van Groningen Joannes Knijf met de abdij; doch de monniken verzetteden zich daartegen uit alle magt, totdat zij in 1576 eene overeenkomst met den bisschop trollen, waarbij zij zich verbonden hem jaarlijks zes duizend gulden te zullen betalen. In 1580 werd de abdij door het krijgsvolk der Staten, dat door Rennenberg vervolgd werd, in brand gestoken, en de kostbare boekverzameling, benevens de oude gedenkstukken van het klooster, werden eene prooi der vlammen. In 1594 werden alle geestelijke goederen door de Staten van Groningen in beslag genomen, en deze abdij tot den grond geslecht. Van 1539 tot 1543 bevond zich onder de monniken dezer abdij zekere Albertus Risaius Hardenberg, die de gronden der Hervorming ingang bij .hen trachtte te doen vinden, en na laatstgemeld jaar de roomsche kerk verliet en opvolgend dominé werd te Bremen, Sengwerden en Emden.Klein A. of Sint Anna Klooster (oudtijds Lutteke) was een in 1345 door de abdij van A. gesticht klooster van Cisterciénser nonnen.
