Ewoud Sanders woordenboeken

Ewoud Sanders (2019)

Gepubliceerd op 20-02-2019

puinhopen, de - van

betekenis & definitie

Op 13 maart 2002 publiceerde Pim Fortuyn in NRC Handelsblad een stuk getiteld ‘De droevige puinhopen van niet-regeren’. De volgende dag presenteerde hij in Den Haag, in perscentrum Nieuwspoort, zijn boek De puinhopen van acht jaar Paars.

Fortuyn was zeker niet de eerste die ‘de puinhopen van’ in een boektitel gebruikte. Hans Nesna was hem in 1947 voorgegaan met Zoo leeft Duitschland: op de puinhopen van het Derde Rijk en Pieter Lukkenaer had in 1975 Bevreemding: excursies naar de puinhopen van onze beschaving gepubliceerd. Maar Fortuyn kwam met zijn boek op een moment dat de kritiek op paars met de dag heviger leek te worden. Steeds meer mensen vonden dat er iets moest veranderen in politiek Den Haag. Kok had er weliswaar geen zootje van gemaakt, maar sommige zaken waren voor verbetering vatbaar. En dus trof Fortuyn met zijn boektitel De puinhopen van acht jaar Paars – dat dienstdeed als zijn politieke programma – een gevoelige snaar.

Het gevolg was dat de formulering de puinhopen van x in de loop van het jaar gevleugeld werd. De uitdrukking werd in allerlei omstandigheden gebruikt, maar natuurlijk ook om Pim Fortuyn en de LPF ‘terug te pakken’. Zo publiceerden Peter Heerschop, Hans Sibbel en Viggo Waas een boek getiteld De puinhopen van professor Pim Fortuyn.

Helemaal raak was het na de val van het kabinet, medio oktober. Het Algemeen Dagblad schreef toen: ‘Pim Fortuyn presenteerde zijn boek De puinhopen van acht jaar Paars. Mat Herben kan over een tijdje het boek presenteren De puinhoop van een half jaar LPF.’ In de Volkskrant schreef iemand ‘Er komt binnenkort een nieuwe bestseller uit: De puinhopen van 2,5 maand kabinet Balkenende‘, en het Nieuwsblad meldde: ‘Als er in de hemel boeken worden geschreven, heeft "Pimmetje" een nieuwe bestseller klaar: De puinhopen van Fortuyn.’

Alles bij elkaar is de uitdrukking de puinhopen van x sinds maart 2002 ruim 4700 maal in de kranten en op internet aangetroffen, en dat is aanzienlijk meer dan in de jaren daarvoor.

Vergelijk at your service, condoleancestem, demoniseren, Fortuynist, ga toch koken, geest van Pim, ik zeg wat ik denk…, kogel..., lijntje..., LPF, proefballonnenblazersensemble, zelfdemonisering, zin an...