(1824, uit het Frans) los geweven stof van katoen, wol of zijde
Mosoel ligt in het noorden van Irak, aan de rechteroever van de Tigris. Het is de derde stad van Irak, na Bagdad en Basra. Aan de overzijde van de Tigris liggen de ruïnes van Ninive, waar ooit honderdtwintigduizend mensen woonden die volgens de profeet Jona het onderscheid niet kenden 'tussen hun rechterhand en hun linkerhand' (Jona 4:n).
Mosoel werd in 636 door de Islamieten veroverd. Later maakte de stad deel uit van het Mongoolse, het Perzische en het Turkse rijk. In 1925 werd Mosoel toegewezen aan Irak.
Van oudsher werden in Mosoel textielgoederen uit Armenië, de Kaukasus en Perzië verhandeld, aanvankelijk vooral aan de Venetianen. Er werden ook stoffen gemaakt. De stad ligt op een knooppunt van verkeerswegen en de Arabische naam - al-Mawsil - betekent dan ook 'verenigingspunt'.
Marco Polo (1254-1324) maakte als eerste westerling melding van de fijne stof uit Mosoel. Hij noemde dit mosulin, een woord dat in de 17de eeuw door de Fransen werd overgenomen als mousseline. Via het Frans kwam het in de overige moderne talen terecht.
In Nederlandse woordenboeken duikt mousseline pas in 1824 op, maar waarschijnlijk is het ouder. Er bestond ook een ander woord voor, namelijk neteldoek. Bomhond maakt in 1943 tevens melding van mousselinetvoor 'grove mousseline'. Wit vensterglas stond vroeger bekend als mousseline-glas, een vertaling van het Franse verre-mousseline (1846). Daarnaast kent men onder meer mousselinegebak (deeg met extra boter) en mousselinesaus.
Mousseline werd gemaakt van katoen, wol of zijde. De stof werd vroeger veel gebruikt, vooral in dameskleding. De grote vraag leidde ertoe dat mousseline al snel op tal van andere plaatsen werd gemaakt, vooral in Schotland.
Engels muslin (1609), mousseline (1696); Duits Musselin (18de eeuw); Frans mousseline (1656).
Weiland Kunstwdb. (1824) 284; Dozy Oosterlingen (1867) 68; WNT IX (1913) 1180, 1878 (neteldoek); Bonthond Wdb. manufacturier (19432) 46; Winkler Prins6 14 (1952) 32; R. Latham The travels of Marco Polo (1982) 51; Philippa Koffie. kaffer en katoen ( 1989) 39; OED (19932); Pfeifer Etym. Wtb. d. Deutschen ( 19932) 902; Rey Dict hist longue franç. (19942) 1285.
