Woordenboek van Eufemismen

Marc de Coster (2004)

Gepubliceerd op 17-08-2018

vertrek

betekenis & definitie

Eigenlijk: een afgescheiden ruimte in een gebouw; een kamer waarin we ons kunnen terugtrekken. In Vlaanderen gedurende lange tijd de gebruikelijke benaming voor het toilet, althans in bepaalde gewesten; hetgeen men in

Noord-Nederland vroeger de bestekamer* noemde. In de negentiende eeuw zorgde het betekenisverschil voor menig misverstand. Nederlanders hadden het over hun ‘bestekamer’, terwijl Vlamingen spraken over het ‘vertrek’. Het Gents Woordenboek geeft al vindplaatsen uit 1703 en 1713: ‘vertreck ofte secreet’. Het WNT citeert o.a. Snellaert (‘Tongval van Kortryk’. 1844); Schuermans (1870), De Bo (1873), Amaat Joos (1900). Men spreekt ook wel over het ‘kleinste vertrek’. Vgl. het kleinste* kamertje. Wat verzwegen wordt is de handeling die men in deze kamer verrichtte en die vroeger met een taboe omgeven was.