De uitdrijving of uitmoording van de ene etnische groep door de andere, in het bijzonder de moslims door de Serven in Bosnië-Herzegovina sinds 1992. Dit maakte deel uit van de politiek van het creëren van een Groot-Servië. Wellicht een vertaling van het Engelse ‘ethnic cleansing’, hetgeen dan weer is ontleend aan het Servo-Kroatisch ‘etnicko ciscenje’. De term ‘etnische zuivering’ of ‘schoonmaak’ (ethnic cleansing) raakte in het Westen bekend door toedoen van de Servische extremist Vosjislav Seselj die het woord meermaals openlijk in de mond nam. Opmerkelijk is dat de praktijk vanaf het allereerste begin al als ‘schoonmaak’ werd benoemd.
Zo werd het bloedbad dat Servische opstandelingen aanrichtten onder de Turkse, joodse en andere niet-Servische bewoners van Belgrado in 1806 door een ooggetuige omschreven met het woord ‘ocistiti’ (schoonmaken). Ook toen er in 1988, voordat de Sovjet-Unie uit elkaar spatte, gevechten uitbraken tussen Armeniërs en Azerbeidzjanen in de autonome enclave Nagorno-Karabach viel de term. Sovjetafgevaardigden bestempelden de deportaties van bevolkingsgroepen toen als ‘etnicheskoje chishchenije’ (etnische zuiveringen). Dat hierbij concentratiekampen gebruikt worden om ongewenste minderheden in op te sluiten kan alleen maar associaties met nazi-Duitsland oproepen.
‘Etnische zuivering’ kan in de praktijk erg ver gaan. Zo kunnen straatnamen, muziekaanbod op de radio en de spijskaarten in de restaurants ‘etnisch gezuiverd’ worden. Alles wat ook maar herinnert aan de vroegere (verdreven) bevolkingsgroepen wordt weggevaagd. Vgl. ook termen zoals elimineren* en wegzuiveren
Raar dat de internationale gemeenschap eerst veel bommen en raketten over heeft voor het ongedaan maken van Slobodan Milosevic’ etnische zuivering van Kosovo, om vervolgens met een lumineus idee op de proppen te komen dat diezelfde Milosevic waarschijnlijk niet eens zo onaardig had geleken, al had hij het grondgebied vast iets anders verdeeld.
HP/DeTijd, 27-08-99
Volgende week herdenken we dat een jaar geleden de conferentie van Rambouillet mislukte de laatste poging van de NAVO om met diplomatie en politiek de Kosovaren van etnische zuivering te redden en daarmee de grondslag voor een stevige vrede op de Balkan te leggen.
NRC Handelsblad, 16-02-2000
Als ik lees dat rond 1620 Jan Pieterszoon Coen de vroegst bekende etnische zuivering uitvoert op de Banda-eilanden, dan denk ik: waarom refereren Nederlanders daar niet eens aan? Dat is pas een taboe.
De Groene Amsterdammer, 17-03-2001
