De soja (Glycine Max) of kedelé, die vooral in subtropische gebieden tot een belangrijk landbouwgewas werd, is van Aziatische oorsprong. Soja behoort tot de vijf heilige gewassen van het oude China.
De keukenrecepten voor de consumptie van de bij uitstek voedzame zaden zijn practisch alle Chinese recepten. De soja is een vlinderbloemige plant, die in de cultuur aan bruine bonen doet denken.
De peultjes rijpen en drogen nl. aan de plant. Men dorst door de afgestorven struikjes in een ton heen en weer te slaan en de boontjes daarna door wannen te zuiveren.
De peultjes bevatten 2 tot 4 zaden, meest wit of zwart, soms rood of gevlekt. De cultuur eist weinig zorg, wanneer men uit de 400 variëteiten de juiste keuze heeft gedaan, zodat men het ras kweekt, dat past bij de bodem en het klimaat, dat men zijn gewas kan aanbieden.
In N. China en Mandsjoekwo oogst men meer dan 15 ton zaden per ha.
In Indonesië bleef de oogst daarbeneden, tot het de landbouwvoorlichtingsdienst gelukte door selectie en teeltadviezen de productie op te voeren tot boven de 15 ton per ha. Indonesië consumeert zijn eigen soja-oogst zonder olie te persen.
De grote exporten uit Dairen, die Europa en de Ver. St. bereiken, werden alle verwerkt in olieslagerijen voor het winnen van soja-olie, terwijl de perskoeken een zeer gezocht krachtvoeder leveren, inzonderheid voor melkvee.
Uit sojabonen bereidt men melk, die in chemische samenstelling, smaak en kookeigenschappen vrijwel overeenstemt met koemelk.De zwarte sojaboon is een der belangrijkste grondstoffen voor de fabricatie van soja (kètjap) yoor het aromatiseren van onze tafelgerechten. Sojameel wordt wel toegevoegd aan het bakmeel voor brood, om het gehalte aan eiwitten en vetten te verhogen.
Uit de zaden van Ricinus communis (djarak), die in alle tropische landen wordt aangeplant, perst men een zeer Ricinusolie dikvloeibare olie, die lange tijd bijzonder gezocht was voor het smeren van motoren, omdat deze olie niet oplost in benzine en bij verbranding geen rest nalaat. Sinds minerale oliën, speciaal voor smering bereid, aan hogere eisen voldoen, gebruiken de vliegtuigen geen ricinusolie meer. De toepassing ligt thans op ander technisch terrein: zeepfabricage, fabricage van kunstmatig drogende oliën, van kunstharsen en in de textielindustrie. Voor medicinale doeleinden wordt door verwijdering van de giftige ricine wonderolie of castorolie bereid. De perskoeken zijn vrij giftig en hebben alleen waarde als meststof. Zij bevatten 4,5% stikstof en 1,5% fosforzuur.
De ricinus is afkomstig uit Afrika. Het is een 3 m hoog opgroeiende struik, die reeds in het tweede jaar zaad geeft. De zaaddoosjes springen met een knal open, waardoor de mooi getekende gladde zaden vele meters ver worden weggeslingerd. Men oogst daarom de zaden vóór ze rijp zijn en droogt de zaaddozen onder gaas in de volle zon. Zij bevatten 50% olie. Indonesië exporteerde voor 1939 per jaar 6000 ton.
Brazilië en Voor-Indië leveren zeer grote hoeveelheden aan de Europese industrie. Brazilië levert 15 000 ton per jaar.
