Encyclopedie van Noord Brabant

Anton van Oirschot (1985-1986)

Gepubliceerd op 20-10-2020

LOMBARDEN

betekenis & definitie

vroeger de naam voor geldhandelaars, geldschieters en pandjeshouders. De eersten onder hen waren in de vroege middeleeuwen afkomstig uit Lombardije, vandaar de naam Lombarden.

Velen werden echter ook Joden genoemd. Ook de vorsten leenden geld van hen om oorlog te kunnen voeren. Hertog Jan I van Brabant gaf zelfs het recht om een stedelijke belasting te innen aan Willem de Lombard, ook Willem die Jode genoemd, te ’s-Hertogenbosch in 1284.Toen bisschop Jan van Diest van Utrecht in de eerste helft van de 14de eeuw voor betalingen aan de pauselijke curie een beroep moest doen op geldschieters waren het ook lombarden uit ’s-Hertogenbosch die hem tegen een woekerrente van 30% geld leenden. De lombarden genoten ook de bescherming van hertogin Johanna van Brabant. Ze genoten aanzien wat wel blijkt uit het feit, dat b.v. een van hen in 1381 als lid werd toegelaten tot de Illustere Lieve Vrouwe Broederschap te Den Bosch. Filips de Goede beperkte hun mogelijkheden in Brabant in 1451. In ’s-Hertogenbosch bleven de lombarden, die over een eigen huis beschikten, nog lang een bank van lening exploiteren.

Bron: dr. L. Pirenne, Koopmansgeest in ’s-Hertogenbosch (1962), Vreemd volk in Brabant (1978).