Christelijke encyclopedie

F.W. Grosheide (1926)

Gepubliceerd op 08-01-2020

Integriteit

betekenis & definitie

beteekent ongeschondenheid. Het woord wordt vooral gebezigd van geschriften en duidt dan aan, dat het geschrift nog verkeert in denzelfden staat, als waarin de schrijver het gaf, er is niets van verloren gegaan en niets ingelascht.

Zoo spreekt men ook van de integriteit van de Bijbelboeken, en twist men over de vraag, of deze boeken veranderingen hebben ondergaan, sinds ze werden geschreven. Hoewel deze vraag natuurlijk kan worden gesteld, heeft ze bij de Bijbelboeken slechts tot op zekere hoogte zin.

Men kan namelijk wel onderzoeken, of een boek uitgebreid is of stukken verloor, sinds het werd geschreven, maar dat is niet het punt, waar het bovenal op aankomt. Het gezag van de Bijbelboeken hangt niet af van den menschelijken auteur, die ze schreef, maar van de inspiratie, van de vraag, of ze „van God zijn” (Art. 5 Nederlandsche Geloofsbelijdenis).

En indien Deut. 34 niet door Mozes is geschreven en dus oorspronkelijk niet in het boek voorkwam, indien er veel voor pleit om te zeggen, dat het Evangelie van Johannes aanvankelijk eindigde met hoofdstuk 20 en het 21ste hoofdstuk later werd toegevoegd, is daarmede nog niet gezegd, dat zulke hoofdstukken niet bij de boeken behooren. Men zou het ook zóó kunnen zeggen, de integriteit van een Bijbelboek raakt het boek zóó, als het door God bestemd was voor de kerk van alle tijden.

Gronden om de integriteit van eenig boek in twijfel te trekken zijn er èf afdoende, wanneer b.v. alleen exemplaren bekend zijn, waarvan het slot of het begin ontbreekt, óf waarschijnlijk, wanneer van een boek het eene exemplaar uitvoeriger is dan het andere öf vermoedelijk, wanneer men den indruk ontvangt, dat er iets aan het boek hapert. Men verstaat, dat de vraag naar de integriteit bij boeken uit den nieuweren tijd, die in drukken van honderden exemplaren zijn uitgekomen, slechts dan aan de orde komt, als een oplage ongeveer geheel is vernietigd of anderszins verdwenen.

Ze komt naar voren, bij boeken, die slechts in handschrift bestaan, voor het geval slechts één handschrift of meerdere, die onderling verschillen, bekend zijn, als ook bij de oudste drukken, die slechts in weinige soms ook onderling verschillende exemplaren bekend zijn. De integriteit kan opzettelijk (door toevoegingen of weglatingen b.v. in z.g. gecastigeerde edities) of door ongeval (verloren gaan) zijn aangetast.

In de tijden van boekencensuur werden soms bladen uit een boek gescheurd of passages onleesbaar gemaakt of uit den druk geweerd. Bekend is, dat nog Comrie genoodzaakt werd een aantal bladzijden uit zijn Catechismuspreeken te verwijderen.

In het algemeen gesproken tast zoowel inlasschen als weglaten de integriteit aan en wordt door vergelijking van verschillende exemplaren of uitgaven een oordeel over de integriteit gevormd.