Lexicon van het bijgeloof

Walter Gerlach (2000)

Gepubliceerd op 11-11-2022

Gapen

betekenis & definitie

Gapen of geeuwen zonder een hand voor de mond te houden wordt tegenwoordig onbeleefd gevonden. Wat nu een fatsoensregel is, was oorspronkelijk een voorzorgsmaatregel, zoals James Hastings (Encyclopaedia of Religion and Ethics) beschrijft: ‘Men was ervan overtuigd dat de ziel niet uit andere lichaamsopeningen kon ontsnappen dan de mond.

Anderzijds hadden bij een onbeschermde, opengesperde mond demonen een goede kans om het lichaam binnen te dringen en onheil te stichten. De hand hield de ziel in het lichaam en zorgde ervoor dat de demonen onverrichter zake de terugtocht moesten aanvaarden.’In 1856 publiceerde een tijdschrift een vrolijke gaap-boodschap:

‘Buitensporig gapen op oudejaarsavond staat garant voor een gelukkig nieuwjaar.’

Afweertoverij, → Jaarwisseling.