Bijbelse encyclopedie

Prof. dr. F.W. Grosheide (1950)

Gepubliceerd op 17-04-2025

GAZA

betekenis & definitie

„de sterke”, de belangrijkste stad der Filistijnen, 4 km van de kust van de Middell. Zee, 80 km van Jeruzalem, 66 km ten ZW. van Jaffa; het meest Z.lijk gelegen en een grensgebied tot waar Jozua veroverde, Joz. 10 : 41.

Het was aan Juda toegewezen, Joz. 15 : 47, en veroverd, Richt. 1 : 18, echter daarna weer aan de Filistijnen gekomen, zodat Simson hier gevangen zat, Richt. 16 : 21. In de tijd van Hizkia werden de Filistijnen tot G. teruggeslagen, 2 Kon. 18 : 8. De ligging van G. in de kustvlakte aan de karavaanweg maakte de stad ook tot een begeerlijke plaats voor Egypte (Jer. 47 : 1, 5). Door de profeten werd het oordeel voorzegd over G., Am. 1 : 6; Zef. 2 : 4; Zach. 9 : 5. Het werd veroverd door Cambyses in 529 en door Alexander in 322. Daarna was het in de Hellenistische tijd een bloeiende stad, die ook de begeerte der Maccabeën opwekte en door Jonathan werd aangevallen, en nadat hij haar voorsteden had verbrand, was G. genoodzaakt hem af te kopen, 1 Macc. 11 : 61. Maar in 96 voor onze jaartelling sloot Alexander Janneüs G. in. Na een beleg van een jaar werd de stad genomen en werden haar gebouwen verbrand. Toen lag G. woest. Pompejus ontrukte het aan de Joden; daarna werd het herbouwd. Volgens G. A. Smith is het „Nieuw-G.” op een andere plek verrezen, dicht bij de haven. Maar de oude weg naar Egypte liep nog langs het verwoeste oude G.; Prof. Smith vertaalt Hand. 8 : 26 de weg, die van Jeruzalem afdaalt naar G. dat woest is (hij neemt dus aan, dat de betrekkelijke bijzin op G. slaat). De ruïnes van de oude stad liggen volgens Flinders Petrie in de ruïneheuvel Tell Adsjoel, een heuvel 7 km ten Z. van het moderne G.; volgens hem is hier „the most ancient G.” Maar het is aan twijfel onderhevig, of Petrie, gravende op Tell Adsjoel wel de grond van het roemrijke oude G. onder de voeten heeft gehad.

< >