Bijbelse encyclopedie

Prof. dr. F.W. Grosheide (1950)

Gepubliceerd op 17-04-2025

BLOEDWRAAK

betekenis & definitie

De b. bestaat hierin, dat de bloed- of stamverwanten van een vermoorde wraak nemen door het doden van een lid van de stam of de familie van de moordenaar. In deze vorm komt de b. voor bij z.g. primitieve volken, doch ook in Spanje, op Corsica, Sardinië en in de Balkan.

En men heeft deze b. op verschillende manieren pogen te verklaren, b.v. dat men door haar het geschonden evenwicht tussen de stammen of de families herstelde: door de moord leed de stam of de familie van de vermoorde een verlies; eenzelfde verlies wordt nu aan de stam of de familie van de moordenaar aangebracht. Ook de Bijbel kent de gewoonte van de b. Doch daar is de moordenaar de persoon, die door het naaste familielid van de vermoorde wordt gedood. Deze b. werd door de wet van Mozes erkend. In deze wet, doch ook in andere gedeelten van het O.T. is sprake van de bloedwreker, in het Hebr. goכēl haddām = de losser of de verlosser van het bloed. Zie Num. 35 : 19 v.; Deut. 19 : 6, 12; Joz. 20 : 3, 5, 9; 2 Sam. 14 : 11. Zonder haddām (= het bloed) staat goכēl in de betekenis van „bloedwreker” in Num. 35 : 12. De wet regelt de b. zó, dat, als de doodslag bij ongeluk had plaats gehad, de doodslager vluchten mocht naar één der 6 vrijsteden, 3 in het Overjordaanse en 3 in Kanaän, Ex. 21 : 13; Num. 35 : 9—34; Deut. 19 : 1—13, vgl. Joz. 20 : 1—9. Ook bij het altaar des Heren was de doodslager, bij wie geen opzet aanwezig was geweest, veilig, vgl. Ex. 21 : 14; 1 Kon. 2 : 28—31. De doodslager moest in de vrijstad blijven, wilde hij voor de bloedwreker veilig zijn, tot aan de dood van de hogepriester. De vrijstad is tot zolang zijn oord van ballingschap, zijn gevangenis. De b. is echter in de loop der eeuwen bij Israël in onbruik geraakt. Met het opkomen van de verschillende overheidsinstanties, die de rechtspleging aan zich trokken, verdween de b.

< >