tuchthuis - Zelfstandignaamwoord 1. gevangenis voor misdadigers 2. tuchtschool Woordherkomst samenstelling van tucht en huis Synoniemen [1] gevangenis, penitentiaire inrichting, huis van bewaring

o. (-huizen), straf gesticht; oorspronkelijk inrichting voor dwangarbeid met pedagogisch doel; in Nederland vóór 1886 gevangenis voor crimineel veroordeelden; (metonymisch) tuchthuisstraf: het — verdiend hebben.

Lwd. is vrijwel de enige stad in Frl. die met weinig onderbreking van 1598-1837 een T. heeft gehad, eerst stedelijk, toen prov. De spinhuizen van Bolsward, Sneek en Workum waren geen vrouwengevangenissen als elders in Nederland. Het Leeuwarder T. was derde der toen. nieuwe strafgestichten (Amsterdam 1596, Leiden 1598). Doel was lediggang en bedelar...

o. (...zen), strafgesticht; in N.-Nederl. gedurende de tijd van het Code Penal (1813—1886) gevangenis voor crimineel voerordeelden, wel te onderscheiden van de huizen van bewaring, waarin correctioneel veroordeelden werden opgenomen.

verzwaarde vorm van gevangenis. De meeste landen kennen een onderscheid tussen de lichtere gevangenisstraf en de zwaardere T.-straf. In Ned. bestond vóór 1886 de (onterende) T.-straf als gewone straf voor misdaden Thans kent Ned. geen T. meer. In Blg. wordt dwangarbeid in T. ondergaan.

(Oorsprong) Het eerste tuchthuis in Ned. werd opgericht te Amsterdam (Heiligeweg, op de plaats van de huidige overdekte zweminrichting) in 1595, voor dieven, deugnieten en leegloopers. Het had ten doel, de daar opgeslotenen door arbeid en godsdienst tot een behoorlijk leven in de maatschappij op te leiden. Naar het voornaamste werk, raspen van hout...

Tuchthuis - o. (...zen), gevangenis voor crimineel veroordeelden, wel te onderscheiden van de huizen van bewaring, waarin correctioneel veroordeelden worden opgenomen; —BOEF, m. (...ven), tuchteling; —MEESTER, m. (-s), kommandant eener strafgevangenis; —STRAF, v. (-fen), opsluiting in een tuchthuis.

zie Gevangenis.