Artis dierenencyclopedie

H. van de Werken (1969)

Gepubliceerd op 01-11-2023

Tuimelaar

betekenis & definitie

Een van de meest populaire ‘artiesten’ in de dolfinaria is de tuimelaar, een alleraardigste, zachtaardige en intelligente dolfijn die na enige training de meest ingewikkelde ‘kunstjes’ kan verrichten, van springen door hoog boven het water opgehangen hoepels tot het op commando trekken aan een bel. Vooral deze dolfijnen zijn betrokken bij allerlei onderzoekingen ten aanzien van hun geluiden en intelligentie.

Veel is er van ze bekend – veel schijnt er helaas ook geheim te worden gehouden. Met andere dolfijnsoorten zouden ze worden getest op eventuele bruikbaarheid bij militaire aangelegenheden; bijvoorbeeld het opsporen en vervolgens op een basis melden van vijandelijke onderzeeërs. Een walgelijke gedachte!Tuimelaars leven in kleine groepjes, waarbij ze, zoals alle ►dolfijnen, contact met elkaar houden door middel van een zeer groot aantal geluiden. Er is zelfs gebleken dat ze allemaal een eigen fluittoon hebben waaraan ze individueel te herkennen zijn. Dit heeft praktisch dezelfde betekenis als een naam bij ons; het wil eveneens zeggen: „Ik ben ik”.

Tuimelaars zijn uitstekende jagers die achter allerlei soorten vis aangaan. Men heeft gezien dat ze vluchtende roggen, die boven water sprongen, tijdens die glijvlucht in de lucht grepen. Waarmee tevens wordt verklaard waarom ze in gevangenschap zo uitstekend gericht kunnen springen. Trouwens, in het wild spelen ze vaak met vissen die ze boven water in de lucht gooien en behendig opvangen. De prooi wordt niet kapot gebeten maar in z’n geheel, onbeschadigd doorgeslikt. Veel mannetjes dragen tekenen van gevechten op het lichaam, littekens en wonden, die waarschijnlijk zijn opgelopen bij gevechten met rivalen – er zal dan wel sprake zijn geweest van een vrouwtje.

Van nature zijn ze bang voor alles wat ze niet kennen. Daarop zijn de proeven gebaseerd waarbij jong gevangen dieren aan het verblijf in een onderwaterkooi worden gewend en na verloop van tijd in vrije zee worden losgelaten. De dieren zijn dan hoogst nerveus, zwemmen heel aarzelend en voorzichtig weg, maar komen op een fluitsignaal dat via een onderwaterluidspreker wordt uitgezonden, ogenblikkelijk terug in hun veilige kooi.

Totale lengte 2.50-4 m; staartvin 30-50 cm; gewicht 150-200 kg. Heeft vrij korte, typisch ‘lachende’ bek met 20-25 tanden in iedere kaak; onderkaak steekt iets naar voren uit.

Gewoonlijk zwartachtig, grijs of grijsblauw van boven, wit of althans heel licht aan buikzijde.

Voedsel: Allerlei soorten vissen, ook inktvissen en kreeftachtigen. Eten per dag tot 35 kg vis. De gevulde maag van volwassen ex. bevatte 18 kg vis.

Draagtijd ong. 12 mnd; één jong, dat met staart naar voren wordt geboren. Rugvin is dan omgevouwen maar staat in paar minuten overeind. Dier zwemt direct goed. Als jong tepel pakt, perst wijfje hem melk in bek. Drinken tot ongeveer 18 à 20 mnd bij moeder. Seksueel volwassen na 6 jaar.

Leeft in scholen.

Zie ook walvisachtigen en dolfijnen.

Bottle-nosed Dolphin • Tümmler • Souffleur, Tursion

Tursiops truncatus

Tuimelaars hebben in de natuur een zeer groot verspreidingsgebied dat zich over praktisch alle zeeën van de wereld uitstrekt, met uitzondering van de poolzeeën. Voor onze kust worden er ieder jaar wel enige gesignaleerd, zij het minder dan bruinvissen. Komen veel in kustwateren en baaien voor; zwemmen soms rivieren op.

< >