De grote encyclopedie van het antiek

Jan Durdik en anderen (1970)

Gepubliceerd op 02-12-2020

Bureau

betekenis & definitie

(Fr., afgeleid van bure = grove trijp, en du bureau — uit deze stof bestaande), oorspronkelijk een dekkleedje dat men op tafel legde, zowel als ondergrond als tegen inktspatten: vervolgens benaming van een schrijflessenaar die met deze slof was bekleed (bureau pupitre). Het verschil in betekenis tussen ‘bureau" en het later gebezigde "secretaire" is in het taalgebruik niet steeds even scherp afgebakend: voor een aantal 18de-eeuwse schrijfmeubelen worden beide termen door elkaar gebruikt.

Over het algemeen wordt het woord bureau gebruikt voor schrijftafels, al of niet verhoogd met een serre papiers. Het eerste echte bureau is het bureau Mazarin, een luxe-meubel op acht poten uil het derde kwart van de 17de eeuw, dikwijls gemarqueteerd in Boulle-techniek. Hel heeft zich mogelijk ontwikkeld uit het onderstel van het tafelkabinetje. Omstreeks 1700 wordt dit verdrongen door het "bureau plat", een zeer groot, representatief meubel dat de hele 18de eeuw door in zwang is. Een variant hierop is het beroemde Bureau du Roi van Oeben en Riesener uit 1769: het is het prototype van het bureau à cylindre, dat een grote rage werd in het laatste kwart van de 18de eeuw. Naast deze basistypen werden vooral uit het kabinet nog enkele variaties ontwikkeld (schrijfkabinetten en diverse soorten secretaires).