Agrarisch Encyclopedie

Veerman (1954)

Gepubliceerd op 17-11-2021

Magma

betekenis & definitie

(Grieks) is oorspronkelijk zalf cn elk taai half vloeibaar deeg. M. wordt in de gestccnteleer gebruikt voor de gloeiend-vloeibare massa binnen in de aarde, die nu en dan uitbreekt (via de vulkanen) en dan vast wordt tot gesteente (zie Lava).

Daar het m., als vloeibaar glas, zeer taai is, is het begrijpelijk, dat verschillende m. zich niet gemakkelijk en snel vermengen en dat in verschillende magma-haarden de samenstelling van het m. verschillend kan zijn; bij afkoeling en kristallisatie ontstaan dan onderling verschillende stollingsgesteenten. I.v.m. de samenstelling van het gestolde m. weten we, dat m. grotendeels bestaat uit de oxyden Si O, en Al203. Bij de tijdens de stolling ontwijkende gassen en dampen zijn water, C02 en HCl de belangrijkste verbindingen. In de aardkorst koelt het m. af en treedt kristallisatie op. De overblijvende magma-rest wordt daar het gas niet in de kristallen treedt - steeds gasrijker, waardoor de druk toeneemt. Door de druk wordt ten slotte het gasrijke m. omhoog geperst en kan of in spleten van het gesteente worden afgezet of d.m.v. een vulkanische uitbarsting ontwijken.