betekent niet-omkeerbaar. In de natuurwetenschap is het begrip niet-omkeerbaar van grote betekenis voor de karakterisering van en het inzicht in chem. reacties en physische veranderingen.
Uit de praktijk van het dagelijks leven kent ieder vele verschijnselen, die niet omkeerbaar zijn: een gekookt ei komt na afkoeling niet in zijn oorspronkelijke toestand terug; het Is blijvend veranderd. Bij het oplossen van b.v. ijzer in zuur ontwijkt er waterstofgas. Dit is een blijvende verandering. Zeer belangrijke niet-omkeerbare processen zijn kenmerkend voor het levend organisme. Mechanische arbeid kan in warmte omgezet worden, maar deze warmte kan niet volledig in mechanische arbeid omgezet worden. Het proces is niet omkeerbaar, want er is verlies van warmte. Dit warmteverlies neemt steeds toe en zo o.a. komt men tot het inzicht, dat het heelal een niet-omkeerbare ontwikkeling volgt.