Agrarisch Encyclopedie

Veerman (1954)

Gepubliceerd op 17-11-2021

Fries Rundvee Stamboek (F.R.S.)

betekenis & definitie

werd in 1879 opgericht met als doel: het aanleggen, bijhouden en in druk uitgeven van stamregisters van uitmuntend, aan de leden toebehorend en in Friesl. gehouden rundvee van Fries ras (art. 1 van de statuten). Met deze omschrijving van de doelstelling van de vereniging zijn drie belangrijke beginselen van het F.R.S. vastgelegd en wel:

a. het werkgebied is beperkt tot de provincie Friesl.;
b. voor registratie komt alleen in aanmerking vee van Fries ras;
c. de inschrijving in het stamboek is afhankelijk van de uitslag van een keuring.

De onder a en b genoemde punten zijn voldoende duidelijk. Aan het onder c genoemde kan worden toegevoegd, dat het F.R.S. zich hiermee dus, naast een administrerende, ook een controlerende taak heeft gesteld, nl. het waken voor het behoud van het gewenste type en een goede constitutie.

Hel F.R.S. is uitgegroeid tot één van de belangrijkste organisaties op het gebied van de fokkerij van zwartbont vee in de wereld. Van de ontwikkeling geven de volgende cijfers een beeld:

In 1900:

aantal leden 630

aantal voor keuring aangegeven dieren: 1.465

In 1920:

aantal leden 3.599

aantal voor keuring aangegeven dieren: 12.073

In 1931:

aantal ontvangen geboorteberichten: 17.680

In 1940:

aantal leden: 2.456

aantal ontvangen geboorteberichten: 22.414

aantal voor keuring aangegeven dieren: 15.405

In 1953:

aantal leden: 6.118

aantal ontvangen geboorteberichten: 51.735

aantal voor keuring aangegeven dieren: 33.285

In het tijdvak 1946-1953 werden 20.984 dieren geëxporteerd naar 25 verschillende landen, terwijl 35.864 dieren met stamboekpapieren hun weg vonden naar Ned. fokkers buiten Friesland.

Reeds spoedig na de oprichting werden, door administratieve handelingen, verschillende maatregelen, welke verbetering van het rundvee beoogden, bevorderd. Productieverhoging werd b.v. bevorderd door het aanmoedigen van de productiecontrole.

Verbetering van de gezondheidstoestand van het vee werd o.m. bevorderd door de oprichting van de Gezondheidsdienst voor Vee in Friesl. in samenwerking met de Bond van Coöp. Zuivelfabrieken in Friesl.). Al die maatregelen werkten er toe mee, de gemiddelde productie per koe te verhogen, terwijl Friesl. de eerste provincie was, die vrij van rundertubcrculo.se kon worden verklaard.

Het volgende staatje geeft het verloop van de gemiddelde productie per in het F.R.S. opgenomen koe in de loop der jaren weer:

Gemiddelde melkproductie 1901: 4.069 liter

Gemiddelde vetgehalte in de melk in 1901: 3,15 %

Gemiddelde melkproductie 1920: 4.177 liter

Gemiddelde vetgehalte in de melk in 1920: 3,38 %

Gemiddelde melkproductie 1940: 4.618 liter

Gemiddelde vetgehalte in de melk in 1940: 3,85 %

Gemiddelde melkproductie 1953: 4.915 liter

Gemiddelde vetgehalte in de melk in 1953: 4,01 %

< >